Kenniscentrum Phrenos website

De ervaring van een psychotische episode kan traumatisch zijn. Volgens de DSM-5 is een traumatische gebeurtenis: bloot staan aan daadwerkelijke dood of doodsbedreiging, ernstige verwonding of seksueel geweld. Officieel is dat een voorwaarde om de diagnose PTTS te krijgen, maar de subjectieve impact van een psychose kan wel PTTS-symptomen genereren, zoals herbeleving van trauma, vermijden […]

Hoewel het grootste deel van de mensen met schizofrenie niet gewelddadig is, komt uit de literatuur naar voren dat deze groep in vergelijking met de algemene bevolking meer het risico loopt om gewelddadig gedrag (GG) te vertonen. Dit geldt ook voor de EPE-groep. Het is bekend dat de groep met schizofrenie én GG niet homogeen […]

De Eerste Psychotische Episode (EPE) wordt in deze Engelse studie opgevat als het eerste behandelcontact van personen met een psychose. De diagnose EPE omvat diagnoses zoals schizofrenie, schizoaffectieve stoornis en waanstoornis. Personen met een EPE hebben ook vaak last van een depressie, en depressie is bij deze groep vaak verbonden met een slechte uitkomst. Uit […]

Ongunstige ervaringen in de kindertijd zoals fysiek of seksueel misbruik, verwaarlozing, pesten door leeftijdsgenoten en getuige zijn van geweld in de thuissituatie zijn risicofactoren voor het ontwikkelen van psychotische symptomen. Echter: de meeste kinderen die (meervoudig) slachtoffer zijn van genoemde ervaringen ontwikkelen niet van dit soort symptomen. In dit Engelse onderzoek (n totaal= 2232) staat […]

In de literatuur zijn er veel aanwijzingen dat er een verband is tussen jeugdtrauma’s en een eerste psychotische episode (EPE), affectief disfunctioneren en middelengebruik. In het kader van de Italiaanse de GET UP (Genetics, Endophenotypes, Treatment: Understanding early Psychosis) PIANO (Psychosis: early Intervention and Assessment of Needs and Outcome)-trial werd onderzocht (n=345) in hoeverre er […]

De studie naar de invloed van de persoonlijkheid bij psychotische stoornissen neemt toe. Er zijn verschillende modellen om persoonlijkheidskenmerken of karaktereigenschappen te analyseren: 1. De Big Five, die 5 persoonlijkheidsdimensies onderscheidt; 2. Het psycho-biologische model van temperament en karakter; 3. Het klinische of pathologische persoonlijkheidsmodel van Millon. Dat laatste model onderscheidt 14 persoonlijkheidskenmerken die tot […]

In dit Nederlandse reviewartikel wordt samengevat wat bekend is over de effectiviteit van Cognitieve Gedragstherapie (CGT) bij personen die lichte psychotische symptomen hebben en risico lopen een psychose te ontwikkelen. Dat profiel wordt At Risk Mental State (ARMS) of Ultra Hoog Risico (UHR) genoemd. De ARMS-populatie is een doelgroep voor de inzet van geïndiceerde vroege […]

Persoonlijk herstel is steeds meer gericht op het leven van een tevreden en zinvol leven mét de stoornis. Er zijn maar weinig personen met een psychotische stoornis die hun ervaringen en symptomen alleen maar negatief beoordelen. In deze Duitse RCT (n totaal=92) werden de effecten van een individuele cognitieve therapie, waarbij elementen van cognitieve gedragstherapie […]

Er is bewijs dat meervoudige psychosociale interventies in een vroege fase van psychose effectief kunnen zijn. Deze Italiaanse studie (n=444) is een onderdeel van de GET UP (Genetics, Endophenotypes, Treatment: Understanding early Psychosis) PIANO (Psychosis: early Intervention and Assessment of Needs and Outcome) trial. De effectiviteit van een psychosociale interventie die bestaat uit (1) Cognitieve […]

De afgelopen jaren blijkt uit onderzoek dat steeds minder personen die aan de criteria voor Klinisch Hoog Risico (KHR) op psychose voldoen op de lange termijn een psychose ontwikkelen, hoewel de KHR-groep die geen psychose ontwikkeld wel een slechte functionele prognose heeft. Een mogelijke biomarker die remissie van KHR-symptomen kan voorspellen is auditieve Mismatch Negativity […]

Het At Risk Mental State (ARMS)-construct wordt al meer dan 20 jaar gebruikt om personen op te sporen die een hoog klinisch risico lopen om een psychose te ontwikkelen. Na afname van de Comprehensive Assessment of At Risk Mental State (CAARMS) krijgt iemand een risico-op-psychose-status (ARMS+) of geen risico status (ARMS-). In deze longitudinale Britse […]

Om te voorkomen dat een psychose zich (weer) ontwikkeld is het van belang in een vroeg stadium subtiele veranderingen in de beleving bij een persoon op te kunnen sporen die duiden op een mogelijk zich ontwikkelende psychose. De Early Signs Scale (ESS) die met name dysforische symptomen meet, kan volgens de auteurs verbeterd en uitgebreid […]