Kenniscentrum Phrenos website

Bij een maatjesproject gaat een vrijwilliger uit de samenleving een tijdelijke ‘vriendschap’ aan met iemand met een (psychisch) probleem. Het Engelse VOLUME-programma was een maatjesproject specifiek gericht op mensen met een psychotische stoornis, waarbij de maatjes poogden de cliënten over te halen om meer externe sociale activiteiten te ondernemen. De effectiviteit van het VOLUME-programma is […]

In Australië is het fasenmodel voor de diagnose van schizofrenie en andere psychotische stoornissen ontwikkeld (klinische stadiëring), waarbij de verschillende stadia van de stoornis in termen van de ernst of het type psychopathologie en mate van remissie worden onderscheiden: Eerste Psychotische Episode (EPE) (fase 2); onvolledige remissie van eerste episode (fase 3A); teruggekeerde psychose na […]

In een aantal landen zijn Vroege-Interventie-bij-psychose voorzieningen (VIP) een apart onderdeel van het ggz-aanbod geworden, zoals in Engeland en Australië, en ook in Nederland (VIP-teams). Tot nu toe werden in kosteneffectiviteitsevaluaties de VIP-interventies vergeleken met achterhaalde Treatment-as-Usual (TAU) situaties, terwijl in de doorsnee TAU-ggz-voorzieningen outreachend wordt gewerkt en de cliënten ook thuis worden bezocht. Kosteneffectiviteitsevaluaties […]

Mensen die een Eerste Psychotische Episode (EPE) doormaken, hebben vaak ook cognitieve beperkingen, zowel op het gebied van de neurocognitie als op sociaal cognitief gebied, die vaak blijvend zijn. De interventies die erop gericht zijn om hier iets aan te doen, zoals Cognitieve Remediatie Training (CRT), gaan uit van de cognitieve beperkingen. Dit staat in […]

Het Attenuated Psychosis Syndrome (APS) – afgezwakt of prodromale psychose syndroom – staat niet in de hoofdsectie van de DSM 5 (2013), maar in sectie 3 onder de noemer Voorwaarden voor verdere studie. Deze beschouwing is een reconstructie van de discussies in en om de DSM 5 ‘werkgroep psychotische stoornissen’ over wat eerst het Psychose […]

Dit artikel is een reactie van 37 wetenschappers en psychiaters uit zes verschillende landen (vooral uit de VS; eerste auteur is Scott Woods) op een artikel uit Australië van Malhi et al. (2020) in hetzelfde nummer van Schizophrenia Research waarin grote vraagtekens worden gezet bij vroege interventies in de psychiatrie en met name bij het […]

In het eerste jaar van de behandeling van personen met een Eerste Psychotische Episode (EPE) is het suïciderisico 60% hoger dan in de andere fasen van de psychotische stoornis. Uit recente meta-analyses blijkt dat de lifetime prevalentie van suïcidale ideatie (= het aanhoudend denken aan of overwegen van suïcide) bij de EPE-groep kan oplopen tot […]

De prevalentie van suïcide, suïcidepogingen en suïcidale ideatie (= het aanhoudend denken aan of overwegen van suïcide) bij personen met schizofrenie is groot (2-11% doen in vroege fase een suïcidepoging). Dat geldt ook voor de personen in de Ultra-High Risk (Klinisch Hoog Risico op psychose,KHR) groep: 66% had recent last gehad van suïcidale ideatie en […]

Dissociatie wordt omschreven als een verstoring van en/of discontinuïteit in de normale integratie van het bewustzijn, geheugen, identiteit, emotie, perceptie, lichaamsbeeld, motorische controle en gedrag. Het concept dissociatie verwijst naar fenomenen zoals depersonalisatie, derealisatie en compartimentalisatie van ervaringen. Dissociatie en dissociatieve stoornissen zijn meestal het gevolg van traumatische ervaringen. Uit de literatuur komt naar voren […]

Personen met een psychotische stoornis leven over het algemeen korter dan gemiddeld en dat komt voor een deel door somatische ziekten die mede door leefstijlfactoren zijn veroorzaakt. De meeste personen met een Eerste Psychotische Episode (EPE) worden begeleid door Vroege Interventie Psychose (VIP) teams. Een belangrijke component van de VIP-begeleiding bestaat uit assertief case management […]

Het concept Ultra-High Risk (klinisch hoog risico op psychose, KHR) is ontwikkeld om zo vroeg mogelijk hulp te kunnen beiden bij een eerste psychose. Uit recent onderzoek naar de KHR-groep blijkt dat in de praktijk slechts een klein deel van deze groep een psychose doormaakt (4,7% per jaar). Heeft dit concept wel klinische relevantie? In […]