Niet roken in de psychiatrie als nieuwe norm

5 juli 2017 Het aantal rokers is landelijk gezien de afgelopen jaren aanzienlijk verminderd. Binnen de psychiatrie geldt echter een ander verhaal. Hier blijft het aantal rokers onverminderd hoog. Mensen met een psychische stoornis roken beduidend meer en vaker dan mensen zonder stoornis. Roken vormt ook een belangrijke verklaring voor de kortere levensverwachting in deze groep. GGz Breburg ziet het als haar verantwoordelijkheid om hier iets aan te doen en zet daarom onder andere  een landelijk netwerk op.
Sinds 2016 roken medewerkers niet meer in de gebouwen van GGz Breburg en niet meer in het zicht. De voorbereidingen zijn in volle gang om dit ook uit te rollen voor cliënten en in 2018 een rookvrije omgeving voor iedereen te zijn.

Betrokken cliënten

Cliënten worden intensief bij het hele traject betrokken vertelt projectleider Maaike Heeren: ‘Zij zijn heel enthousiast en staan zelfs te popelen om ons nieuwe rookbeleid uit te rollen. We hadden meer weerstand verwacht, maar het blijkt dat cliënten zelf ook vaak wel willen stoppen, maar niet weten hoe. Samen met de cliëntenraad en andere netwerkpartners, bijvoorbeeld Novadic Kentron, gaan we kijken hoe we aanbod op maat kunnen aanbieden aan cliënten met een stopwens.’
Maaike Heeren vindt het absoluut niet betuttelend dat een zorginstelling de ambitie heeft rookvrij te zijn: ‘Als wij onze ogen hiervoor sluiten, dan nemen we onze verantwoordelijkheid als zorginstelling niet. Roken is niet alleen ontzettend schadelijk voor de gezondheid. Het kan ook een ongunstig effect hebben op het beloop van psychische stoornissen en kan de werking van bepaalde medicijnen beïnvloeden. Zo hebben schizofreniepatiënten die roken vaak een hogere dosis antipsychotica nodig, doordat nicotine de afbraak van deze middelen versnelt. Daarnaast is de brandveiligheid ook een belangrijk aspect. We zien een daling in het aantal rookmeldingen na invoering van dit beleid’.

Roken is geen medicijn

Ook Ariette van Reekum, bestuurder van GGz Breburg is hier stellig in. ‘Roken is geen medicijn en we moeten er geen therapeutische of troostende waarde aan toe kennen. Roken is dodelijk en de moeder der verslavingen,’ aldus Van Reekum. Sommige ggz-medewerkers denken onterecht dat roken kan helpen de symptomen van een psychische stoornis te beheersen. Nicotine heeft echter slechts tijdelijk een belonend effect. Binnen enkele uren na gebruik kan juist een gevoel van onrust weer opkomen, waardoor bepaalde psychische klachten versterkt kunnen worden.

Samen gezond verder

Binnen ggz-instellingen is ondersteuning bij stoppen met roken nog geen vanzelfsprekendheid. GGz Breburg brengt hier graag verandering in. Ook verschillende andere ggz-instellingen hebben de ambitie uitgesproken om hier actie op te gaan ondernemen. Op initiatief van GGZ Nederland tekende GGz Breburg samen met acht andere zorgpartijen een intentieverklaring om de zorg rookvrij te maken.
Doel is om gezamenlijk het niet-roken in psychiatrie als norm neer te gaan zetten en tips, tricks en ervaringen met elkaar uit te wisselen. Eind september is de eerste bijeenkomst van het netwerk met verschillende ggz-instellingen.