Uit de literatuur blijkt dat suïcidale ideatie (=het aanhoudend denken aan of overwegen van suïcide), suïcidepogingen en daadwerkelijke suïcides tijdens een Eerste Psychotische Episode (EPE) veel groter zijn dan tijdens andere stadia van een psychotische stoornis. Tussen de 4-13% van de personen met een psychotische stoornis sterft als gevolg van suïcide. Uit verschillende onderzoeken zijn verbanden gevonden tussen suïcidale ideatie enerzijds en negatieve, positieve, depressieve symptomen, of cognitieve vaardigheden of klinisch inzicht anderzijds, maar die verbanden zijn niet eenduidig. Uit de Inzicht Paradox blijkt dat personen met meer ziekte-inzicht vaak sneller behandeling zoeken en behandeltrouw zijn, maar soms ook depressief, hopeloos en suïcidaal worden. In deze Amerikaanse studie werd een secundaire analyse uitgevoerd op data uit de Recovery After an Initial Schizophrenia Episode (RAISE-project) (N=404 in EPE), dat tussen 2010 en 2012 liep, naar genoemde verbanden. De volgende meetinstrumenten werden afgenomen: de Calgary Depression Scale for Schizophrenia (CDSS) (suïcidale ideatie en depressie); de Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS) (symptomen en klinisch inzicht); de Brief Assessment of Cognition in Schizophrenia (BACS): verbaal geheugen, werkgeheugen, motorische snelheid, verbale vlotheid, snelheid van verwerking van informatie en executieve functies. De analyses werden o.a. met behulp van logistische regressie-modellen uitgevoerd. Tijdens de studieperiode rapporteerde 26,2% van de deelnemers ervaringen met suïcidale ideatie te hebben gehad. Er werden associaties gevonden tussen depressieve en positieve symptomen, klinisch inzicht en werkgeheugen op baseline enerzijds en suïcidale ideatie na baseline. Meer specifiek: de kans om suïcidale ideatie te ervaren nam toe bij een toename van depressieve symptomen (OR=1.258) en een toename van positieve symptomen (OR=1.085). De kans daarop nam af bij een groter gebrek aan klinisch inzicht (OR=0.734) en hogere scores voor werkgeheugen (OR=0.922). Tijdens de EPE lijken een gering klinisch inzicht en een goed werkgeheugen te beschermen tegen suïcidale ideatie.
Bornheimer LA, Wojtalik JA, Li J, Cobia D, Smith MJ. (2021). Suicidal ideation in first-episode psychosis: Considerations for depression, positive symptoms, clinical insight, and cognition. Schizophr Res. 2021 Feb;228:298-304.