Deze eerste landelijke IPS-dag trok 330 deelnemers. Het was een inspirerende dag met enthousiaste sprekers en deelnemers die duidelijk blij waren dat ze elkaar weer konden ontmoeten en live kennis konden uitwisselen. In de middag sloten vanuit de Verenigde Staten de ontwikkelaars van Individuele Plaatsing en Steun aan.
De dag bestond uit een plenair programma afgewisseld met twee workshoprondes.
De organisatie van de dag lag in handen van Kenniscentrum Phrenos in samenwerking met UWV.
Hieronder staat een verslag van het programma.
Plenair programma
Dagvoorzitter, Marc Blom opende de dag met te vertellen dat hij de afgelopen 16 jaar de ontwikkeling van IPS in Nederland van dichtbij had meegemaakt. Bij Parnassia vanaf het begin ingevoerd in de praktijk. De grootste hobbels in de implementatie van IPS werden steeds veroorzaakt door de financiering. Dit gaat nu een stuk beter. Drijvende kracht om IPS goed in de organisatie geïmplementeerd te krijgen was Jaap van Weeghel.
Jaap van Weeghel vertelde hoe hij 20 jaar geleden met collega’s IPS vanuit de VS naar Nederland haalde en het programma vertaalde voor de Nederlandse situatie. Er werd onderzoek gedaan, waaruit bleek dat IPS voor mensen met ernstige psychische aandoeningen effectiever was dan andere arbeidsre-integratiemethoden. Vanaf dat moment is er gewerkt aan de implementatie van IPS in Nederland, om mensen uit de doelgroep die betaald werk wilden, te helpen om deze wens te verwezenlijken Er kwam een geprofessionaliseerde opleiding, implementatie met modeltrouwmetingen, financiering, een verbreding van de doelgroep enz.
De presentatie kunt u opvragen bij info@kcphrenos.nl.
IPS klantreis: Marscha Ammerlaan (adviseur HRS en projectleider inclusie woningbouwcorporatie Portaal) en kandidaat Suzan vertelden over de weg naar werk. Ieder vanuit hun eigen perspectief. Het was een verhaal over mooie ervaringen, leerzame momenten, een lange adem en een fijne bestemming.
Pitches over IPS-onderzoek
Trees Juurlink, onderzoeker, Amsterdam UMC, gaf een pitch over IPS bij persoonlijkheidsstoornissen. Ten tijde van haar promotieonderzoek was er nog geen uitgebreid onderzoek naar IPS bij mensen in behandeling voor een persoonlijkheidsstoornis. Wel was bekend dat mensen met een persoonlijkheidsstoornis vaker problemen hebben op het werk of verzuimen. Daarnaast kenmerkt de behandeling voor mensen met een persoonlijkheidsstoornis zich vaak door intensieve psychotherapie waarbij mogelijk minder ruimte is voor de directe beschikbaarheid voor werken en solliciteren die IPS vraagt. Een belangrijke vraag binnen haar onderzoek was daarom of IPS een geschikte methode is in de ondersteuning voor het vinden en behouden van een baan voor mensen met een persoonlijkheidsstoornis. In deze pitch liet Trees Juurlink de resultaten zien van twee studies die onderzochten in hoeverre IPS een effectieve methode is ter ondersteuning van het vinden en behouden van een baan bij mensen met een persoonlijkheidsstoornis in vergelijking tot mensen met een andere psychische aandoening. De presentatie kunt u opvragen bij info@kcphrenos.nl.
Danielle van Duin, senior stafmedewerker onderzoek en implementatie, Kenniscentrum Phrenos gaf een pitch over haar onderzoek naar IPS en cognitieve remediatie. De meeste mensen met een psychotische aandoening ervaren cognitieve problemen: hun geheugen, aandacht en planning is achteruitgegaan. Dit maakt hen onzeker en is een belemmering bij het vinden en behouden van werk en opleiding. Ook maken cognitieve klachten het moeilijker om een rehabilitatie programma als IPS te volgen. In een multi-site RCT is bij een groep jonge mensen met een vroege psychose onderzocht of cognitieve remediatie als add-on bij IPS deze belemmering kan verminderen en daarmee het effect van IPS kan versterken. De presentatie kunt u opvragen bij info@kcphrenos.nl.
Lars de Winter, stafmedewerker onderzoek, Kenniscentrum Phrenos, gaf een pitch over het IPS-CMD-onderzoek. Dit onderzoek is gekoppeld aan de Subsidie- en onderzoeksregeling IPS CMD en wordt uitgevoerd door Kenniscentrum Phrenos in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). De vragen die de onderzoekers willen beantwoorden zijn: Is IPS goed te implementeren voor deze nieuwe doelgroep? Welke resultaten worden behaald in vergelijking met IPS voor mensen met Ernstige Psychische Aandoeningen (EPA)? Wat zijn ervaringen van deelnemers en andere betrokkenen (o.a. IPS-trajectbegeleiders, gemeenten en werkgevers)? Waar moet in de uitvoering rekening mee worden gehouden? Het onderzoek wordt in juli 2022 afgerond, maar internationaal onderzoek geeft al eerste inzichten. De presentatie kunt u opvragen bij info@kcphrenos.nl.
Esmée Oude Geerdink, onderzoeker, Amsterdam UMC gaf een itch over IPS in de Gemeente Amsterdam. In kader van de Participatiewet zijn gemeenten verantwoordelijk voor de begeleiding naar werk van mensen met een (vermoedelijke) arbeidsbeperking. Samen met de gemeente Amsterdam voert Amsterdam UMC een onderzoek uit naar de begeleiding van Amsterdammers met een (vermoedelijke) arbeidsbeperking naar regulier betaald werk. Hiervoor voeren jobcoaches van de gemeente Amsterdam onder andere een aangepaste vorm van IPS uit, voor een bredere doelgroep. In deze pitch vertelde Esmée Oude Geerdink over het onderzoek en de uitdagingen die ze tegenkomen bij de uitvoer van IPS in de gemeentelijke uitvoeringspraktijk. De presentatie kunt u opvragen bij info@kcphrenos.nl.
Resultaten onderzoek UWV onderzoeksubsidie IPS voor EPA (Marcel Spijkerman, kennisadviseur, UWV)
In 2017 is UWV gestart met de onderzoeksubsidie IPS voor mensen met een ernstig psychische aandoening (EPA). Ggz-instellingen konden met deze subsidie IPS-trajecten bekostigen voor mensen met EPA én een uitkering van UWV (WIA/Wajong/ZW). De onderzoeksubsidie heeft een looptijd van 5 jaar en een omvang van 23,7 miljoen euro waarmee in totaal bijna 3 duizend IPS-trajecten gefinancierd kunnen worden. In de presentatie ging Marcel Spijkerman in op de kenmerken van de mensen die hebben deelgenomen aan een IPS-trajecten, de mate waarin deze mensen werk hebben gevonden en karakteristieken van de dit werk. De presentatie kunt u opvragen bij info@kcphrenos.nl.
Werkgevers aan de slag met psychische kwetsbaarheid (Lisa Molenaar, communicatieadviseur, AWVN)
Meer mensen met een psychische kwetsbaarheid duurzaam aan het werk. Ook vanuit werkgeversperspectief zijn we inmiddels een aantal jaar bezig met dit doel. Wat zijn de belangrijkste elementen die naar voren komen bij succesverhalen? Welke drempels worden nog ervaren? Welke kennis is van belang om te delen? Op basis van voorbeelden uit de praktijk werd een aantal kernelementen behandeld vervolgens gezamenlijk de slag te maken naar: hoe zetten we dit in voor een gerichte werkgeversbenadering?
Samenwerking UWV, gemeente, ggz en best practice arbeidsmarktregio (Monique Wassenburg, regionaal projectleider Sterk door Werk Rivierenland en Pearl Hartgers, programmamanager Hoofdzaak Werk)
De re-integratie van mensen met psychische kwetsbaarheid wordt nu landelijk opgeschaald. Dat betekent dat de volgende stap wordt gezet van samenwerking naar concrete trajecten met als doel duurzame plaatsingen. Met het project Hoofdzaak Werk stellen de convenantpartijen van Sterk door Werk zich samen ten doel dat uiterlijk in 2023 jaarlijks per arbeidsmarktregio minimaal 100 mensen met psychische kwetsbaarheid duurzaam naar werk worden begeleid. Daarbij worden diverse re-integratie-methodieken ingezet, waaronder IPS, jobcoaching en Werk als beste zorg. Daarnaast moet er in 2023 een zelflerend, duurzaam uitvoerbaar en structureel bekostigd proces zijn op basis van samenwerking tussen alle partijen.
Alle 35 arbeidsmarktregio’s doen mee waaronder Rivierenland. Rivierenland is de enige regio die de doelstelling wil realiseren met alleen de inzet van IPS-trajecten. Tijdens deze sessie werd gedeeld hoe de samenwerkende partijen in een opstartend landelijke en regionaal proces, gezamenlijk naar praktische oplossingen zochten. Met als doel zo snel mogelijk mensen met een psychische kwetsbaarheid helpen. De mens centraal, en steeds de vraag stellen en beantwoorden: hoe kan het wel? Er werden voorbeelden uit de praktijk gedeeld.
De presentatie kunt u opvragen bij info@kcphrenos.nl.
IPS modeltrouw en uitkomsten en best practice IPS-programma (Lars de Winter, stafmedewerker onderzoek, Kenniscentrum Phrenos)
IPS is een prachtig voorbeeld van een succesvol implementatietraject. We hebben met de IPS-programma’s een lerend netwerk voor kwaliteitsverbetering opgezet rondom het IPS-model. Via dit netwerk, modeltrouwmeting en monitoring van uitkomsten trekken we, met alle IPS-programma’s, IPS naar een hoger niveau. In deze workshop gaf lars de Winter uitleg over dit systeem van kwaliteitsverbetering en illustreerde dit met behulp van een goed voorbeeld uit de praktijk. Vervolgens gingen de deelnemers aan de slag met een casus waarin ze van uitkomsten toewerkten naar een concreet verbeterplan. Het doel was IPS-programma’s én professionals en beleidsmakers die met andere bewezen effectieve modellen werken motiveren en inspireren om optimaal gebruik te maken van uitkomsten en procesindicatoren die beschikbaar zijn voor de verbetering van de eigen praktijk.
Bespreken van openheid over psychische aandoeningen, kwetsbaarheid en kracht vanuit trajectdeelnemer, werkgever en zorgprofessional (Clara Koek, psycholoog, GGZ NHN & Marieke van Keeken, adviseur met ervaringsdeskundige expertise UWV). Werknemersvaardigheden, omgaan met grenzen, de bespreekbaarheid van de kwetsbaarheid op de werkvloer, stigma en zelfstigma. Het komt allemaal terug bij het zoeken naar en vinden van een geschikte werkplek voor mensen met een psychische kwetsbaarheid. Jij als IPS-trajectbegeleider komt dit allemaal tegen. Hoe steun en bereik jij je kandidaat? Wat moet je daar allemaal voor inzetten? Laat je verrassen, want het is geen hele ‘gereedschapskist’ vol, maar datgene wát je nodig hebt vergt wel wat lef. De samenvatting van de workshop kunt u opvragen bij info@kcphrenos.nl.
Driegesprek (Willem Essers arbeidsdeskundige UWV, Alice Goulding, IPS-trajectbegeleider, trajectdeelnemer)
De presentatie kunt u opvragen bij info@kcphrenos.nl.
IPS en onderwijs: Weer naar school?! IPS onderwijs in de praktijk.
In deze workshop kwamen de volgende onderwerpen aan bod: Onderwijsvragen…. (kahoot!); toeleiding en begeleiding bij onderwijs; regelingen en voorzieningen; voorbeelden uit de schoolbanken.
Voorbeelden vanuit Roads (Babet Knol & Dick Kaasenbrood) en GGZ Breburg (Walter van Soelen).
De hand-out over Wet en regelgeving en de presentatie kunt u opvragen bij info@kcphrenos.nl.
Cognitieve belemmeringen en willen werken. Het kan, denk in mogelijkheden (Martin Kamstra, IPS-trajectbegeleider & Tania Botchway, IPS-trajectbegeleider, Cordaan)
Ruim 1.1 miljoen Nederlanders hebben te maken met cognitieve belemmeringen, ofwel een lichte verstandelijke beperking. Slechts 1/3 van deze groep heeft betaald werk, waarvan voor het grootste deel in de Sociale Werkvoorziening of werk dat van tijdelijke aard is. Cordaan zet sinds 2018 IPS in om kandidaten met cognitieve beklemmingen duurzaam naar betaald werk te begeleiden en middels coaching te zorgen voor een langdurig duurzaam dienstverband. In deze workshop werd getoond hoe ze IPS (modeltrouw) inzetten voor deze doelgroep en welke aanvullende kennis en tools ze in de afgelopen jaren hebben ontwikkeld om kandidaten succesvol naar betaald werk te begeleiden.
De presentatie kunt u opvragen bij info@kcphrenos.nl.
Ervaringsverhalen van deelnemers van IPS-trajecten (Marit Kos, IPS-trajectbegeleider & Erna van der Geer, IPS-trajectbegeleider Kwintes)
Marit en Erna gingen in deze workshop in gesprek met een aantal ervaren IPS-kandidaten, lieten hen aan het woord over hun ervaringen, succesfactoren. Ze gaven een inkijkje in hun eigen traject. Wat heeft goed gewerkt, wat wordt als steunend ervaren. Daarnaast vroegen ze de deelnemers zelf kritisch naar de meerwaarde van IPS te kijken.
De presentatie kunt u opvragen bij info@kcphrenos.nl.
Praktijkvoorbeelden in de samenwerking met een GGZ-behandelteam (Evelyn Wannet, directie, Twomorrow en S. van Drenth)
IPS maakt deel uit van het aanbod binnen de meeste specialistische ggz-instellingen en wordt in samenwerking met een behandelteam vormgegeven. Tijdens deze workshop gingen de workshopleiders in op wat ze tijdens het werken met verschillende ggz-instellingen tegenkomen. Hoe kun je weerstand en creëer je draagvlak in een team? Wie neemt daarin welke rol op zich op van strategisch beleid tot op de werkvloer? Welke ambities stel je met elkaar en welke tools kun je gebruiken om de weg naar succes in beeld te brengen?
De presentatie kunt u opvragen bij info@kcphrenos.nl.
Samen op weg naar werk – groepstraining (Eva de Boer & Loran Oegema, Roads)
Roads heeft, als aanvulling op de individuele IPS-trajecten, een groepsaanbod ontwikkeld. In tien bijeenkomsten gaan cliënten met elkaar in gesprek over verschillende thema’s, die allemaal gericht zijn op het vinden en behouden van een baan. Naast een deel theorie wordt er vooral heel veel geoefend. In deze workshop ging de groep aan de slag met een aantal oefeningen uit dit door IPS-kandidaten zeer gewaardeerde aanbod.
Een maatschappij die werkt, onderzoek naar werk en gezondheid van mensen met een arbeidsbeperking tijdens de coronacrisis (Mara de Visser, PhD, promovenda bij Amsterdam UMC)
Mara de Visser kijkt in haar project “Een maatschappij die werkt” naar wat de coronacrisis betekent voor het vinden en behouden van werk, de gezondheid en de begeleiding van mensen met een arbeidsbeperking. Vorig jaar heeft zij tientallen interviews gehouden met klanten en professionals over hoe zij de coronacrisis hebben ervaren. Het gaat om mensen vanuit UWV, gemeenten en in een IPS traject. Zij deelde haar eerste resultaten en ging met de deelnemers in discussie over wat deze uitkomsten nu betekenen en wat nodig is om deze groep beter te begeleiden.
De presentatie kunt u opvragen bij info@kcphrenos.nl.
In gesprek met IPS-docenten (Debby Kamstra, Erik Kruijf, Marja Halters & Ina Meijers)
Plenaire lezingen
Mogelijkheden IPS en VR: Prof.dr. Wim Veling (psychiater en hoofd behandelzaken bij afdeling Psychosen, hoogleraar Psychiatrie bij RUG/UMCG)
Virtual Reality (VR) biedt de mogelijkheid om situaties te oefenen die moeilijk voor iemand zijn. VR wordt steeds vaker ingezet bij psychologische behandelingen. Mensen oefenen bijvoorbeeld in virtuele flatgebouwen om van hun hoogtevrees af te komen, of staan in een rij bij de kassa in de virtuele supermarkt om hun sociale angst of achterdocht te overwinnen. VR is heel geschikt om sociale vaardigheden te oefenen. Ook bij IPS kan VR een toegevoegde waarde zijn. Sollicitatiegesprekken of situaties op het werk kunnen in VR rollenspellen worden nagespeeld. In deze lezing werden voorbeelden van VR interventies getoond en besproken hoe VR bij IPS ingezet kan worden.
Lezing – Presentatie via videoverbinding: Bob Drake, professor bij het Dartmouth Institute on Health Policy and Clinicla Practice en mede-ontwikkelaar van IPS / Debby Becker, senior research associate, Dartmouth.
In gesprek met de zaal: “Ontmoeting, samenwerking zorg en re-integratie” o.l.v. Marc Blom m.m.v. Guus van Weelden (lid RvB UWV), Guus van Bork (Zorgverzekeraars Nederland) en en Thomas Pruijsen (projectcoördinator, Mind)
