Op maandag 11 april organiseerde het NIPA een lunchwebinar over de Herstelondersteunende Intake (HOI) bij autisme. Spreker was Martin Naastepad, verpleegkundig specialist bij GGZ NHN. Hij doet bij GGZ NHN herstelondersteunende intakes.
Kortere wachttijden door de HOI
Martin start zijn presentatie met vertellen dat in 2021 het NIPA-adviesrapport over de wachttijden in de autismezorg is verschenen, waarin de HOI opgenomen als good practice. Inderdaad heeft GGZ NHN de wachttijden behoorlijk kunnen terugdringen door middel van de HOI. Korte wachttijden was ook een van de doelen bij ontwikkeling van de HOI.
De HOI is een nieuwe vorm van intakegesprek, waarbij naast een behandelaar ook een professionele ervaringsdeskundige betrokken is. Deze laatste hoeft overigens niet iemand te zijn die zelf autisme heeft. Door aanwezigheid van deze disciplines komen alle dimensies van herstel aan de orde. Het belangrijkste doel van het gesprek: samen achterhalen wat er aan de hand is.
Het begon met een cliëntenenquête
GGZ NHN is in 2016 gestart met de ontwikkeling van de HOI na een cliëntenenquête. Uit de enquête kwamen 3 belangrijke behoeften:
- Kortere wachttijden
- Meer keuzevrijheid
- Serieus genomen worden in klachten én krachten
Op basis van deze behoeften heeft GGZ NHN gekeken naar wat veranderd en verbeterd kon worden in het bestaande ontwerp van de klantreis.
Uitgangspunten HOI
De HOI kent de volgende uitgangspunten:
- Positieve gezondheid
- Herstel staat centraal; zo vindt de HOI bijvoorbeeld plaats in gebouw waar herstelondersteunende activiteiten plaatsvinden
- Supported decision making
- Persoonlijke diagnostiek; minder gebruik maken van DSM-classificaties en meer kijken naar de mens en diens klachten en krachten
- Motiverende gespreksvoering.
Na aanmelding vindt eerst een eerste telefonische screening plaats. Daarna wordt in een online omgeving de ROM klaargezet. Ook krijgt de cliënt toegang tot online trainingen en behandelmodules. Er wordt een afspraak gepland voor een HOI-gesprek. Momenteel duurt dit 4-6 weken. Ze hebben nu 4 HOI-plekken per week beschikbaar.
Het HOI-gesprek
Een HOI-gesprek duurt 1 uur. Daarbij wordt gewerkt met de vragen van Jim van Os:
- Wat is er met je gebeurd?
- Waar wil je naar toe?
- Wat zijn je kwetsbaarheid en weerbaarheid?
- Wat heb je nodig en van wie?
Heeft de cliënt autisme, dan worden de vragen van Jim van Os verder toegelicht, omdat het open vragen zijn. ‘Wat is er met je gebeurd’ kan anders leiden tot een uitgebreide beschrijving van het levensverhaal. Het is niet altijd bekend of iemand autisme heeft, maar bij vermoeden van autisme worden de vragen en soms het tempo aangepast, afhankelijk van de behoefte van de cliënt.
Soms is één uur HOI niet genoeg. Tijdens een HOI kan bijvoorbeeld geen classificatie autisme gesteld worden. Dan wordt, als dit past bij de behoefte van de cliënt, een traject ingezet met aanvullende diagnostiek.
Na de HOI..hoe verder
Na de HOI gaat ongeveer driekwart van de mensen door naar de specialistische ggz. Daarnaast wordt doorverwezen naar de basis-ggz, of naar de POH-ggz. Een andere optie is doorverwijzen naar de herstelacademie voor trainingen en cursussen, ook vaak in combinatie met een van de andere uitkomsten. Bij sommige locaties van de herstelacademie is ook een lotgenotengroep autisme. Tot slot kan ook worden besloten geen behandeling te starten.
HOI bij autisme
Er is in de den beginne geen verschil tussen de HOI bij autisme of andere psychische problemen. De aanpak is generiek en de nadruk ligt daar waar de cliënt deze legt. Sommige mensen met autisme komen niet voor hun autisme maar bijvoorbeeld voor een depressie. Dan gaat het dus niet over het autisme, al wordt wel rekening gehouden met het autisme in de benadering van de persoon.
