Kenniscentrum Phrenos website

Sterk verband tussen zelfstigma én minder gevoel van eigenwaarde en hoop in vele internationale studies bevestigd

De Amerikaanse onderzoeksgroep die deze studie heeft uitgevoerd (met Lysaker en Yanos), heeft meer dan tien jaar geleden het hypothetische Ziekte-Identiteitsmodel voor mensen met ernstige psychische stoornissen ontwikkeld en daarover drie artikelen gepubliceerd. Kern van dat model is dat als de identiteit wordt beïnvloed door zelfstigma mensen gaan geloven dat ze niet meer kunnen herstellen waardoor hoop en de gevoelens van eigenwaarde afnemen. Bij deze mensen valt de ‘eigen identiteit’ of de ‘zelf-definitie’ samen met de psychische stoornis die ze hebben. Dit kan leiden tot de ‘inzicht paradox’: men heeft een goed klinisch inzicht van de stoornis, maar door de combinatie met zelfstigma vervliegt de hoop en zijn de gevoelens van eigenwaarde gering. Hierdoor neemt het risico op suïcide toe en de behoefte aan sociale contacten af, waardoor deze personen in een isolement komen. Dit kan ertoe leiden dat deze mensen een passieve manier van coping ontwikkelen waardoor ze niet geneigd zijn veel hulp te zoeken. Door deze vermijdende copingstrategie zijn ze geneigd niet meer regulier betaald werk te zoeken, waardoor het sociale isolement en mogelijk ook de symptomen toenemen. In deze Amerikaanse review wordt een overzicht gegeven van de studies over de afgelopen tien jaar in de internationale literatuur naar de geldigheid van (componenten) van het Ziekte-Identiteitsmodel en de inzicht paradox. Er werden 111 relevante studies gevonden waarin onderdelen van het model werden getest en de verbanden werden uitgedrukt in bivariate of multivariate statistische tests. Bijna alle studies waren in de VS of Europa uitgevoerd. Verschillende hypotheses van het model werden consistent ondersteund, zoals het verband tussen zelfstigma enerzijds en verminderde gevoelens van eigenwaarde, weinig hoop en slechte sociale contacten anderzijds. Andere verbanden werden minder vaak onderzocht, maar lijken ook wel op te gaan, zoals het verband tussen zelfstigma enerzijds en risico op suïcide, slecht sociaal functioneren, een vermijdende copingstijl en minimaal contact met hulpverleners anderzijds. Voor de inzicht paradox werd niet veel bewijs gevonden.
Yanos PT, DeLuca JS, Roe D, Lysaker PH. (2020). The impact of illness identity on recovery from severe mental illness: A review of the evidence. Psychiatry Res. 2020 Jun;288:112950. doi: 10.1016/j.psychres.2020.112950. Epub 2020 Apr 5.

Back To Top