Looptijd: januari 2025 – juli 2026
Financiering: ZonMw
Kenniscentrum Phrenos is vanaf januari 2025 gestart met een project over de borging van somatische screening in de ggz. Het betreft een deelproject van het project Passende Zorg verbetertrajecten GGZ, dat eind 2024 is gehonoreerd vanuit ZonMw.
Aanleiding
De afgelopen jaren is groeiende aandacht gekomen voor de lichamelijke gezondheid van mensen met psychische problemen in de ggz. Daardoor is ook groeiende aandacht voor de inzet van somatische screening en leefstijlinterventies in de ggz. Dit heeft de afgelopen jaren geresulteerd in de ontwikkeling van een nieuwe zorgstandaard leefstijl en somatische screening vanuit Akwa GGZ, de ontwikkeling van verschillende praktische kennisproducten rond somatische screening door Kenniscentrum Phrenos en verspreiding van kennis via verschillende lerende netwerken. Nu er groeiende aandacht, een goede kennisbasis en voldoende praktische handvatten beschikbaar zijn voor somatische screening is de logische vervolgstap om de implementatie van somatische screening in de ggz en beschermd wonen landelijk aan te jagen en te borgen. Kenniscentrum Phrenos zal dit proces over een periode van 18 maanden begeleiden en aanjagen.
De activiteiten
Om de borging van somatische screening op een goede manier in te bedden onderscheiden we vijf hoofdactiviteiten voor de komende anderhalf jaar.
1. Kennissessies over de implementatie van somatische screening. We organiseren de komende anderhalf jaar vier online kennissessies met als doel om somatische screening voor een breed publiek toegankelijk te maken. De kennissessies bestaan uit een brede inhoudelijke lezing en inbreng vanuit de praktijk.
2. Intervisies in lerend netwerk leefstijl en somatische gezondheid. Binnen het lerend netwerk zetten we in op intervisie bijeenkomsten gericht op diepgaande reflectie over specifieke deelonderwerpen van somatische screening. De intervisies zijn gebaseerd op gebaseerd op vragen en knelpunten geformuleerd vanuit de praktijk en zijn gericht op intercollegiale uitwisseling.
3. Individuele implementatie ondersteuning. Bij startende organisaties zullen individuele implementatie ondersteuningsbijeenkomsten worden georganiseerd. Tijdens deze sessies komt de coördinator van Phrenos, samen met een expert professional uit de praktijk, een dagdeel op bezoek bij organisaties om gezamenlijk de implementatie van somatische screening door te spreken en mogelijke uitdagingen te evalueren, geleerde lessen te bundelen en concrete adviezen te geven.
4. Bestuurlijke samenwerkingscoalitie. Bestuurlijk commitment is van groot belang om somatische screening in de organisatie te borgen, daarom zetten we ook in op het faciliteren van een bestuurlijke samenwerkingscoalitie. De doelstelling van deze bestuurlijke samenwerkingscoalitie is om somatische screening te agenderen, successen en knelpunten te delen, gezamenlijke doelen stellenen beoogde resultaten qua gezondheidswinst, strategisch sturen op de landelijke implementatie en praktische randvoorwaarden creëren om somatische screening op brede schaal te implementeren.
5. Opzetten kwantitatieve monitor. Tot slot proberen we de voortgang van de implementatie van somatische screening inzichtelijk te maken door een kwantitatieve monitor over somatische screening op te zetten. In deze kwantitatieve monitor vragen we aan specifieke teams op regelmatige basis data op groepsniveau aan te leveren over hun somatische screening. We zoeken hierbij aansluiting bij landelijke partners, zoals Akwa GGZ en de Nederlandse GGZ.
Geleerde lessen, eindproducten en kennisbank
De geleerde lessen en deelproducten (bv. rapportages, factsheets en opnames van bijeenkomsten) uit de verschillende activiteiten zullen gedurende het project gedeeld worden op deze webpagina. Voor diegenen die nu al aan de slag willen met somatische screening hebben we hieronder alvast een aantal producten vanuit de kennisbank:
Kennisbank
1. Zorgstandaard somatische screening op de website ggzstandaarden.nl. Deze zorgstandaard geeft richtlijnen en toelichting over de implementatie van somatische screening in de ggz.
2. Zorgstandaard leefstijl op de website ggzstandaarden.nl. Deze zorgstandaard geeft richtlijnen en toelichting over de implementatie van leefstijl initiatieven bij mensen met psychische problemen.
3. Starterskit somatische screening. Dit product geeft concrete handvatten hoe je somatische screening kan uitvoeren en organiseren in de ggz op basis van de richtlijnen uit de zorgstandaard somatische screening.
4. Handreiking somatische screening. Dit product geeft stapsgewijs aan hoe je actiegericht aan de slag kan binnen je organisatie met de implementatie van somatische screening.
5. Praktijkvoorbeelden somatische screening. Dit product geeft een digitaal overzicht van praktijkvoorbeelden over somatische screening met bijzondere aandacht voor de samenwerking tussen specialistische ggz en de huisarts.
