Bij personen met risico op psychose leidt zelf-etikettering en stigma stress tot een verhoogde suïcidale ideatie

Volgens de labeling- of etiketteringstheorie lopen personen die het label ‘psychische stoornis’ opgeplakt krijgen groot risico op stigma en discriminatie. Jongeren met vroege tekenen van psychose kunnen zichzelf soms labelen als ‘geestesziek’ met als gevolg dat ze zich uit het sociale leven terugtrekken en dat hun zelfvertrouwen afneemt. Stigma stress treedt op als het ervaren stigma groter is dan wat men aankan. In deze Duitse studie (n=172) werd onderzocht of self-labeling en stigma stress suïcidale ideatie voorspellen bij jongeren (13-35 jaar) met een risico op een psychose. Suïcidale ideatie en depressieve symptomen werden gemeten met de Hamilton Rating Scale for Depression (HRSD), de inschatting van stigma als stressor met de Stigma Stress Scale, sociaal isolement met de Survey of Recent Life Experiences. Ook werd de Positive and Negative Syndrome Scale (PANNS) afgenomen. De data werden geanalyseerd met bivariate correlaties en padanalyses. Het bleek dat zichzelf het etiket van ‘geesteszieke’ opplakken (self-labeling) geassocieerd werd met suïcidaliteit, zowel direct als indirect via sociaal isolement. Meer stigma stress was gerelateerd met sociaal isolement, dat op zijn beurt geassocieerd werd met weinig zelfvertrouwen, depressie en suïcidale ideatie. Het verband tussen stigma stress en suïcidale ideatie werd volledig gemedieerd door sociaal isolement. Voor jongeren met een risico op een psychose is suïcide preventie gebaat bij programma’s gericht op de vermindering van het publieke stigma ten aanzien van psychose als bij programma’s die gericht zijn op een niet-stigmatiserende wijze met de eigen stoornis te leren omgaan.
Xu Z, Müller M, Heekeren K, Theodoridou A, Metzler S, Dvorsky D, Oexle N, Walitza S, Rössler W, Rüsch N. (2016). Pathways between stigma and suicidal ideation among people at risk of psychosis. Schizophr Res. 172 (1-3), 184-8.