Personen met schizofrenie hebben vaak aandachtsproblemen. Er is een verband tussen aandachtsproblemen en het niveau van sociaal en arbeidsmatig functioneren bij deze groep. Farmacologische en psychosociale behandelingen hebben weinig invloed op het aandachtsvermogen. Attention Shaping Procedures (ASP) kunnen het aandachtsvermogen wel doen toenemen. ASP is gebaseerd op operante conditionering waarbij het aandachtsvermogen met behulp van bekrachtigers geleidelijk wordt vergroot. In deze Amerikaanse RCT werden twee groepen personen met schizofrenie die allen in dagbehandeling waren met elkaar vergeleken: BCSM+ASP (n=36) en de UCLA Basic Conversations Skills Module (BCSM)-groep (controlegroep; n=32). Op baseline en na 22 weken werden 13 meetinstrumenten afgenomen (inclusief aandachtstellingen door getrainde observanten) op het gebied van intelligentie (SILS), symptomen (PANNS), cognitie en leren (MATRICS Consensus Cognitive Battery-MCCB; SCoRS; Micromodule Learning Test-MMLT; Attention Process Training Test II-APT-II), sociale en functionele vaardigheden (BCSM-T; AIPSS; ILSI) en zelfrapportage instrumenten (Self-Efficacy-Social Situations Subscale-SESS; Interpersonal Competence Questionnaire-ICQ; Mastery Scal-MS). Het bleek dat het aandachtsvermogen bij de BCSM+ASP-groep significant was toegenomen in vergelijking met die van de controle groep: gemiddeld +3,58 minuten vs. -0,18 minuten. De effect size van de ASP-groep was d=1.61 vs. d=0.79 van de controlegroep. Buiten de behandelcontext waren de verbeteringen van de totale ASP-groep alleen op het gebied van cognitie en leren significant. De ASP-superresponders gingen wel duidelijk vooruit wat betreft symptoomreductie en sociale vaardigheden.
Silverstein SM, Roché MW, Khan Z, Carson SJ, Malinovsky I, Newbill WA, Menditto AA & Wilkniss SM. (2014). Enhancing and Promoting Recovery in Attentionally Impaired People Diagnosed with Schizophrenia: Results From a Randomized Controlled Trial of Attention Shaping in a Partial Hospital Program. American Journal of Psychiatric Rehabilitation 17 (3), 272-305.