Herstel van de geestelijke gezondheid betekent een reis van heling en transformatie die een persoon met een ggz-probleem in staat stelt een betekenisvol leven te leiden. Persoonlijk herstel kan op twee manieren beoordeeld worden: 1. fasenmodellen gaan ervan uit dat herstel in stadia of fasen plaatsvindt: zie het STORI-meetinstrument; 2. procesmodellen zien herstel als een verzameling psychologische factoren (betekenisgeving; steun zoeken e.d.) die zich in de loop van de tijd ontwikkelen, waardoor actievief sociaal leven mogelijk wordt, ondanks psychiatrische symptomen. Deze Amerikaanse studie (N=160 cliënten met EPA) onderzocht de relatieve bijdrage van de psycho-sociale factoren ‘geïnternaliseerd stigma (zelf-stigma)’ en ‘persoonlijk verlies’ op het ervaren herstelproces in vergelijking met de relatieve bijdrage daaraan van demografische kenmerken (leeftijd; geslacht), gebruik van ggz-voorzieningen en de ernst van de ziekte (cognitief inzicht; frequentie van psychiatrische symptomen). ‘Persoonlijk verlies’ is de subjectieve ervaring van verlies van o.a. identiteit, functioneren en hoop als gevolg van de psychiatrische symptomen. Persoonlijk herstel werd gemeten met: 1. het Stages of Recovery Instrument (STORI-30) met de 5 subschalen Moratorium (geen hoop op herstel); Bewustzijn (mogelijkheid van herstel accepteren); Voorbereiding (begin van herstelvaardigheden); Herbouwen (nastreven positieve identiteit); Groei (betekenisvol leven leiden); 2. de Mental Health Recovery Measure (MHRM): op procesmodel gebaseerd. Ook werden afgenomen: de Beck Cognitive Insight Scale (BCIS); de Colorado Symptom Index (CSI); de Internalized Stigma of Mental Illness (ISMIS) en de Personal Loss from Mental Illness scale (PLMI). De analyses werden met behulp van hiërarchische multiple regressie modellen uitgevoerd. Er werd een matig effect (f²=.22) gevonden van zelf-stigma op de STORI-fase Moratorium (hoe meer zelf-stigma des te geringer de hoop). Er was een klein effect ( f²=.05) van persoonlijk verlies op de fase Groei (gevoelens van persoonlijk verlies waren gering bij cliënten in deze fase). De factoren zelf-stigma en persoonlijk verlies samen droegen significant bij aan het herstel zoals gemeten met de MHRM. Significante verbanden werden ook gevonden voor de ernst van de symptomen en gebruik van ggz-hulpverlening.
Leith J, Stein CH. (2020). Stage and process models of consumer-oriented recovery among adults with serious mental illness: The role of personal loss and internalized stigma. Am J Orthopsychiatry., 90(6):653-666.