Een Persoonlijke Herstel Facilitator (PHF) verwijst naar een niet-traditionele interventie gericht op het ondersteunen van de herstelprocessen zoals die in het CHIME begrippenkader van herstel worden genoemd: connectedness (sociale verbondenheid versterken); hoop en optimisme bevorderen; een positieve identiteit, los van de ziekte, ontwikkelen; meaning and purpose (nieuwe betekenis aan het leven geven); empowerment (controle over het eigen leven krijgen). In deze Britse systematische review (n= 21 studies) van reviews werd gezocht naar alle evidentie over en de effectiviteit van het gebruik van PHF’s voor personen met schizofrenie en andere psychoses ter ondersteuning van hun herstelprocessen zoals die in het CHIME begrippenkader worden aangegeven. In de 21 geïncludeerde reviews werden 13 verschillende types PHF’s (interventies) gebruikt. Slechts één studie hanteerde het CHIME begrippenkader als referentiekader. De uitkomstmaten waren meestal gerelateerd aan de processen hoop (21 reviews) en verbondenheid (19 reviews) en minder aan empowerment (2 reviews), identiteit (5 reviews) en betekenis geven (1 review). De volgende interventies (PHF’s) werden in de reviews beoordeeld: nidotherapie; arbeidsrehabilitatietrainingen; muziektherapie; yoga en andere geest-lichaam oefeningen; lichamelijke oefeningen (sport); online sociale netwerken gebruiken; sociale media interventies; gaan werken; danstherapie; beeldende kunsttherapie; herstel narratief uitbeelden met behulp van photovoice; training van levensvaardigheden; uitgebreide IPS begeleiding. Uit kwalitatief goede evidentie kan geconcludeerd worden dat yoga en muziektherapie de kwaliteit van leven van mensen met schizofrenie kunnen verbeteren (meer hoop en optimisme). Potentieel nuttig en veelbelovend zijn: arbeidsrehabilitatietrainingen en IPS, Photovoice en beeldende kunst beoefenen. Voor alle andere onderzochte interventies werd geen bewijs gevonden dat ze de herstelprocessen volgens het CHIME-kader kunnen bevorderen.
Isaacs AN, Brooks H, Lawn S, Mohammadi L, Vicary E, Sutton K. (2022) Effectiveness of personal recovery facilitators in adults with schizophrenia and other psychoses: A systematic review of reviews and narrative synthesis. Schizophr Res. 2022 Aug;246:132-147.