Uitkomsten van behandelingen worden in de ggz meestal vastgesteld aan de hand van veranderingen in individuele scores van meetinstrumenten. Hierbij blijft de interactie tussen de (gemeten) symptomen buiten beschouwing. Het is aangetoond dat symptomen van psychische stoornissen elkaar beïnvloeden. Volgens het netwerkperspectief wordt een stoornis verergerd als de verbondenheid tussen de symptomen toeneemt. In deze Nieuw-Zeelandse/Nederlandse studie werden de uitkomsten van individuele scores vergeleken met een symptoom netwerkanalyse na een jaar behandeling in de ambulante ggz (n=137). Op beide meetmomenten werd de Health of the Nations Outcomes Scales (HoNOS) afgenomen. De HoNOS bestaat uit 12 schalen waarmee de psychiatrische symptomen, de fysieke gezondheid, het sociale functioneren en de leefomstandigheden worden gemeten. In de symptoom netwerkanalyse werden de HoNOS-items als individuele items én als associaties van items verwerkt. Het bleek dat de HoNOS score na één jaar significant lager was dan op baseline. Dat betekent dat de behandeling positieve effecten had gehad, hoewel 40% van de patiënten niet echt vooruit was gegaan. Uit de netwerkanalyse bleek dat de verbondenheid tussen de verschillende symptomen zeer sterk was toegenomen. Dit was niet verwacht op grond van de individuele scores. Er werden significante toenames gevonden in de verbindingen van de psychische symptomen (overactief gedrag & middelenmisbruik) tussen mentale en sociale symptomen (overactief gedrag & problemen met relaties) en tussen de sociale symptomen onderling. Het lijkt erop dat uit de netwerkanalyse naar voren komt dat de complexiteit van de stoornis na één jaar is toegenomen en er een grotere kans op terugval is.
Barbalat G, van den Bergh D, Kossakowski JJ. (2019). Outcome measurement in mental health services: insights from symptom networks. BMC Psychiatry. Jun 28;19(1):202.