Uit de literatuur komt naar voren dat het leven in een stedelijke omgeving een risicofactor is voor het ontstaan van psychoses, in ieder geval in de hoge-inkomenslanden. Het is nog niet duidelijk welke componenten van deze ‘stedelijke stress’ hiervoor verantwoordelijk zijn. In dit Zwitserse conceptuele overzichtsartikel worden een aantal mogelijk effectieve strategieën en interventies besproken, onder de noemer van ‘stedelijke remediatie’, die de ervaren stedelijke stress bij mensen met een eerste psychose kan doen verminderen. Er wordt gebruik gemaakt van evidentie uit de internationale literatuur. Van invloed op de stedelijke ervaringen van de mensen met een psychose zijn: de inrichting van de stad en de gebouwde omgeving, de sociale interacties in deze omgeving en de aspecten met betrekking tot het zich bewegen in die stedelijke omgeving. Er worden drie typen patiënten onderscheiden: Personen die vaak zonder problemen de stad ingaan; Personen die alleen op bepaalde tijden de stad ingaan, om drukte te vermijden; Personen die bijna niet in de stad komen. Om de ervaring van stedelijke stress te verminderen moet volgens de auteurs worden ingezet op: a. Een veilige thuissituatie, die aan de individuele eisen voldoet, creëren, zoals bij Housing First programma’s gebeurt; b. Stimuleren dat de patiënt vaker contact zoekt met plekken waar hij zich op zijn gemak voelt; c. Leren plannen en reguleren van de wijze waarop de patiënt zich door de stedelijke omgeving beweegt. De volgende interventies kunnen bijdragen aan het beter leren omgaan met stedelijke stress: 1. Versterken of aanpassen van psychologische en sociale strategieën (o.a. sensore bubbels van isolement creëren b.v. door het opzetten van een koptelefoon); 2. Behandeling van paranoïde gedachten met behulp van CGT; 3. Samen in de stad gaan wandelen met een therapeut of een kennis; 4. Versterken van cognitieve beperkingen, die mensen met schizofrenie vaak hebben, en waardoor ze extra kwetsbaar zijn voor stedelijke stress. Stedelijke remediatie kan bijdragen aan het herstelproces.
Baumann PS, Söderström O, Abrahamyan Empson L, Söderström D, Codeluppi Z, Golay P, Birchwood M, Conus P. (2020). Urban remediation: a new recovery-oriented strategy to manage urban stress after first-episode psychosis. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. Mar;55(3):273-283.