Skip to: Psychometrische kwaliteit van meetinstrumenten voor zelfmanagement bij schizofrenie is redelijk tot slecht

Kenniscentrum Phrenos website

Psychometrische kwaliteit van meetinstrumenten voor zelfmanagement bij schizofrenie is redelijk tot slecht

Zelfmanagement is het beslissen en handelen van een individu op basis van persoonlijke keuzes om de effecten en gevolgen van een aandoening op het leven van het individu te reguleren. Zelfmanagement omvat zelfzorg, zelfhulp en zelfregie. Kernelementen van zelfmanagement zijn: de patiënt moet genoeg kennis hebben om zelf besluiten te kunnen nemen, moet zich aan behandelafspraken kunnen houden en op basis van shared decision making besluiten kunnen nemen. In Nederland is het ondersteunen van zelfmanagement een kerntaak in de (ggz) verpleegkunde. In deze Nederlandse systematische review (n=12) wordt een overzicht gegeven van de bestaande meetinstrumenten –en hun psychometrische eigenschappen- om zelfmanagement bij schizofrenie te meten en wordt het niveau van zelfmanagement bij deze doelgroep gerapporteerd. Om de methodologische kwaliteit van de psychometrische studies te beoordelen werd de COSMIN checklist gebruikt. Er werden drie meetinstrumenten gevonden die zelfmanagement bij schizofrenie beoordelen: de Partners in Health schaal (PIH), de Patient Activation Measure-Mental Health (PAM-MH) en de Illness Management and Recovery schaal (IMR). De PIH legt nadruk op relatie tussen patiënt en hulpverlener, de PAM-MH gaat uit van de premisse dat een actieve houding essentieel is bij het managen van een chronisch gezondheidsprobleem en de IMR is een praktische instrument dat het IMR-programma evalueert. De psychometrische eigenschappen van de drie schalen zijn redelijk tot slecht. Geen van de instrumenten kan zonder meer worden aanbevolen om zelfmanagement te beoordelen. Het niveau van zelfmanagement is bij patiënten met schizofrenie vergelijkbaar met die van patiënten met een ander psychisch probleem, maar lager dan bij patiënten met een chronisch somatische ziekte.
Van Schie D, Castelein S, van der Bijl J, Meijburg R, Stringer B, van Meijel B. (2016). Systematic review of self-management in patients with schizophrenia: psychometric assessment of tools, levels of self-management and associated factors. J Adv Nurs. 72(11), 2598-2611.

Back To Top