Mensen met schizofrenie leven gemiddeld 15 jaar korter dan de algemene bevolking. Voor een deel is dat toe te schrijven aan een slechte fysieke gezondheid, met name cardiovasculaire ziektes. Die krijgen ze o.m. door lifestylefactoren (slechte voeding, roken), ziektegerelateerde factoren (amotivatie) en/of behandelingsgerelateerde factoren (bijwerkingen medicatie). Er moet zo vroeg mogelijk begonnen worden met een interventie-aanbod om dit te voorkomen, zoals het stimuleren van lichamelijke activiteiten, al tijdens de Eerste Psychotische Episode (EPE). Voor de personen in kwestie zijn er vaak praktische en psychologische bezwaren om systematisch lichamelijke activiteiten zoals sport te gaan beoefenen. Het meeste oefenaanbod lijkt individueel te worden aangeboden, terwijl groepsactiviteiten zowel fysiek als functioneel herstel zouden kunnen bevorderen. Het doel van deze Australische systematische review was om de impact vast te stellen van lichamelijke oefeningen die in groepsverband worden aangeboden op de fysieke gezondheid, de psychiatrische symptomen, het functioneren en de kwaliteit van leven bij personen met een EPE. Onder lichamelijke oefeningen werd verstaan alle geplande, gestructureerde, herhaalde en doelbewust fysieke activiteiten om fitheid te bevorderen (WHO-definitie). Er werden slechts 5 geschikte studies gevonden: 2 RCT’s, 2 pre-postdesign studies en 1 haalbaarheidsstudie. Alle bestudeerde groepsinterventies werden begeleid en betroffen o.a. aerobic oefeningen, yoga, voetbaltraining, fitnesstraining. Lichamelijke oefeningen in groepsverband lijken zeker haalbaar voor deze doelgroep: de drop-out was 27% en 66% van de deelnemers kwam altijd opdagen. Op de fysieke gezondheid hadden deze interventies geen significante positieve impact, maar opmerkelijk genoeg wel op de psychiatrische symptomen (positieve en depressieve symptomen), de kwaliteit van leven en het algemene en het cognitieve functioneren. Het risico op vertekening (risk of bias) van deze onderzoeken was echter over het algemeen groot.
Shannon A, McGuire D, Brown E, O’Donoghue B. (2020). A systematic review of the effectiveness of group-based exercise interventions for individuals with first episode psychosis.
Psychiatry Res. 2020 Nov;293:113402.