In de jaren 1980-90 ontstond de herstelbeweging vanuit de patiëntenbeweging en zorgde voor een paradigmaverschuiving met betrekking tot de conceptualisering en behandeling van personen met ernstige psychiatrische aandoeningen (EPA). Tot op de dag van vandaag is er discussie gebleven over wat herstel precies inhoudt. Deze beschouwende expertreview poogt de literatuur over herstel van de afgelopen 10 jaar samen te vatten en van commentaar te voorzien in aanvulling op de review van Silverstein en Bellack uit 2008. Het onderscheid tussen herstel als een subjectief proces en herstel als een objectieve uitkomst is gebleven en heeft verschillende soorten meetinstrumenten en methodologische onderzoekslijnen opgeleverd. In het objectieve domein worden vaak de volgende meetinstrumenten gebruikt: Positive and Negative Syndrome Scale [PANSS], the Scale for Assessment of Positive Symptoms [SAPS], the Scale for the Assessment of Negative Symptoms [SANS] en de Brief Psychiatric Rating Scale [BPRS]. Herstel als subjectief proces wordt vaak gemeten met de Recovery Assessment Scale [RAS]. Hoe herstel ook gedefinieerd wordt, er is voldoende evidentie dat de uitkomsten voor personen met EPA heterogeen zijn, maar dat herstel toch wel de meest voorkomende uitkomst is. Uit studies blijkt dat beide vormen van herstel met elkaar verband houden, dat objectieve indicatoren van emotionele stress verband houden met subjectieve beoordelingen van herstel. Beide perspectieven benadrukken dat personen met EPA besluiten moeten nemen over de betekenis van de uitdagingen die ze tegenkomen voordat herstel kan plaats vinden en dat ze op die weg met veel bedreigingen te maken krijgen. De auteurs formuleren klinische implicaties voor op herstel gerichte zorg: 1.de hulpverlening moet ervan uitgaan dat psychotische ervaringen begrijpelijk zijn; 2. de hulpverlening moet reflecteren aanmoedigen; 3. er moet een niet-hiërarchische relatie tussen hulpverlener en cliënt gecreëerd worden; 4. er moet onder ogen worden gezien dat het herstelproces met pijn gepaard gaat.
Leonhardt BL, Huling K, Hamm JA, Roe D, Hasson-Ohayon I, McLeod HJ, Lysaker PH. (2017). Recovery and serious mental illness: a review of current clinical and research paradigms and future directions. Expert Rev Neurother. Nov;17(11):1117-1130.