De ontwrichtende ervaring van de Eerste Psychotische Episode (EPE) kan leiden tot een Posttraumatische Stressstoornis (PTSS). In deze Australische longitudinale kwalitatieve studie werden tien deelnemers die een EPE hadden doorgemaakt 3 à 6 maanden na de acute fase geïnterviewd (T1) over deze ervaring en nogmaals 3 maanden na het eerste interview (T2). Daarnaast werden behandelaars en/of belangrijke anderen van deze deelnemers geïnterviewd. De interviewdata werden met behulp van de Interpretatieve Fenomenologische Analyse (IPA) thematisch geanalyseerd. Op T1 werden afgenomen: de Mini-International Neuropsychiatric Interview (MINI) en de Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS). Op T2 alleen de PANSS. Twee onderwerpen stonden centraal in de interviews: a. begrip van de ervaring van de EPE en de behandeling ervan; b. het blijvende effect van de EPE. Uit de IPA kwamen zes kernthema’s naar voren: 1. De behandeling werd als gedwongen ervaren; dat kon tot gevoelens van onmacht leiden; 2. Desintegratie: men voelde verlies van controle over zichzelf en over de contacten met anderen; 3. Stigma werd ervaren, zowel zelf-stigma als stigma van anderen; 4. Gevoelens van vervreemding: dit gevoel was er voornamelijk in de herstelfase; 5. Gevoelens van verlies en gemis: ook voornamelijk in de herstelfase; 6. De stoornis werd als een voortdurend probleem gezien. Op grond hiervan kan gezegd worden dat de trauma opwekkende pijn van de EPE maar voor een klein deel samenvalt met de diagnostische criteria van PTSS. De EPE-ervaring heeft een blijvend effect op de identiteit, de relaties met anderen en het wereldbeeld. De EPE-ervaring heeft een fundamentele invloed op het zelfgevoel en op het omgaan met anderen. Hiermee moeten hulpverleners rekening houden.
Dunkley JE, Bates GW & Findlay BM. (2015). Understanding the trauma of first-episode psychosis. Early Intervention in Psychiatry 9 (3), 211-20.