De beweging ‘Radicale Vernieuwing langdurige ggz, van regels naar relaties’ is een landelijk netwerk met gedreven mensen en organisaties. De beweging is in 2020 geïnitieerd door Kenniscentrum Phrenos, het Trimbos-instituut en LOC Waardevolle zorg. Ook de Nederlandse ggz, Valente en drie Zorgkantoren, Inspectie Gezondheid en Jeugd (IGJ), Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en het ministerie van VWS sluiten aan in het netwerk. De deelnemende ggz-instellingen die aangesloten zijn bij de beweging zijn in 2022 Arkin (Mentrum), GGZ Friesland, GGZ Noord-Holland-Noord en LEVANTOgroep, Dimence, GGZ Eindhoven, GGZ Rivierduinen, HVO-Querido, Kwintes, Parnassia en Reinier van Arkel.
De beweging is opgericht vanuit een duidelijke ambitie en beoogt betere zorg en ondersteuning voor cliënten in de langdurige ggz om de kwaliteit van het dagelijks leven voor deze groep cliënten te helpen verbeteren. Net als iedereen moeten mensen binnen de langdurige ggz binnen de eigen mogelijkheden een zinvol en waardig leven kunnen leiden, met zorg en ondersteuning die daarbij past, zodat zij van betekenis kunnen zijn voor zichzelf en anderen. Deze omslag vraagt om een radicale vernieuwing van de zorg- en ondersteuningspraktijk, waarbij met ‘radicaal’ terug naar de kern (en niet: extreem) bedoeld wordt.
Leden van het netwerk wisselen kennis en ervaring uit met als doel om mensen die aangewezen zijn op langdurige zorg en/of ondersteuning in de ggz, perspectief te blijven bieden zodat zij zich kunnen ontplooien. Ook in relatie tot anderen.
Naast de activiteiten die mensen daarvoor ondernemen in de deelnemende organisaties, leren de deelnemers in de beweging Radicale vernieuwing langdurige ggz van elkaar, doen ze inspiratie op en delen vraagstukken, dilemma’s en successen. Dit alles vanuit dezelfde waarde: focus op wat voor mensen van betekenis is in plaats van in plaats van regels, gewoontes en (organisatie)belangen voorop stellen.
Als er belemmeringen zijn waar zorgkantoren, inspectie, zorgautoriteit of VWS kunnen helpen, willen zij graag meedenken en helpen waar mogelijk.

Actieonderzoek radicale vernieuwing langdurige ggz

Kenniscentrum Phrenos en het Trimbos-instituut zijn als onderzoeksinstellingen bij het netwerk betrokken en voeren in 2021-2023 een kleinschalig actie-onderzoek uit naar de veranderprocessen binnen instellingen die deelnemen aan de beweging Radicale vernieuwing langdurige ggz. Het onderzoek wordt gefinancierd met gelden van VWS.
Met het actieonderzoek ontwikkelt het onderzoeksteam producten samen met professionals uit de praktijk om de vernieuwingen in de praktijk verder te helpen. Het actieonderzoek draagt er zo aan bij om gedurende de veranderprocessen te komen tot oplossingen om de gewenste veranderingen te bewerkstelligen en daarmee een dieper inzicht te krijgen in wat wel en niet werkt in deze veranderprocessen. Daarmee stimuleert het actieonderzoek de deelnemers in de beweging om gebeurtenissen en ervaringen te begrijpen, te verklaren en te duiden en om met elkaar te reflecteren op het eigen handelen.
Het onderzoeksteam vanuit Kenniscentrum Phrenos en het Trimbos-instituut heeft de afgelopen periode gewerkt aan een synthese van de thema’s die bij de gesprekken met de deelnemers naar voren kwamen, en aan een reflectietool met als doel om de vernieuwingsbeweging vanuit de praktijk te ondersteunen en te reflecteren waar het goed gaat en wat nog om aandacht vraagt.