De Capabilities approach (±vermogensbenadering) van Nussbaum en Sen gaat ervan uit dat ieder mens recht heeft op tien vermogens/mogelijkheden (capabilities) om in staat te zijn volwaardig te leven: leven; lichamelijke gezondheid; lichamelijke onschendbaarheid; zintuiglijke waarneming, verbeeldingskracht en denken; gevoelens; praktische rede, sociale banden; andere biologische soorten; spel en vormgeving van de eigen omgeving. Deze benadering geeft een rijk evaluatief kader om veranderingen in GGZ-systemen in beeld te brengen en sluit aan bij toenemende nadruk op herstel en empowerment van personen met psychische problemen. In deze Portugese studie wordt verslag gedaan van de inhoudsvaliditeit, constructvaliditeit en psychometrische kwaliteiten van een op de capabilities approach gebaseerd en gecontextualiseerd meetinstrument om verworven vermogens bij GGz-cliënten te meten: de Achieved Capabilities Questionnaire for Community Mental Health (ACQ-CMH). De inhoudsvaliditeit werd beoordeeld door een panel met cliënten, hulpverleners en onderzoeker. Daaruit kwam een kortere versie voort: de ACQ-CMH-98. Die lijst werd ingevuld door 332 cliënten in de Portugese ambulante GGz. Daarna werden een factoranalyse (PCA) uitgevoerd en de interne consistentie en de test-hertest validiteit getest. Hieruit bleek dat de ACQ-CMH-98 over goede psychometrische kwaliteiten beschikt. Uit de PCA bleek dat 6 factoren/dimensies met 48 items 48.88% van de totale variantie kon verklaren. Die zes dimensies zijn: optimisme; sociale banden; activisme; praktische rede; zelfbeschikking en familie. Het blijkt dat een aanpassing van Nussbaum’s lijst met capabilities veranderingen naar een op herstel gericht GGZ-systeem kan versterken.
Sacchetto B, Ornelas J, Calheiros MM, Shinn M. (2017). Adaptation of Nussbaum’s Capabilities Framework to Community Mental Health: A Consumer-Based Capabilities Measure. Am J Community Psychol. 2018 Mar;61(1-2):32-46.