De kwaliteit van leven van mensen met ernstige psychische problemen blijft nog steeds achter op die van de algemene bevolking. Dit blijkt uit recente uitkomsten van het panel Psychisch Gezien van het Trimbos-instituut, dat sinds 2010 rapporteert over de levenskwaliteit, zorgbehoefte en deelname aan de maatschappij van mensen met ernstige psychische problemen.
Het panel Psychisch Gezien is een landelijk panel van en voor mensen met ernstige psychische problemen. Het panel telt ongeveer 1.500 leden. De uitkomsten van het panel zijn een belangrijk geluid in de maatschappelijke debatten over de behoeften van mensen met ernstige psychische problemen.
De resultaten van enquêtes onder de leden van het panel Psychisch Gezien laten zien dat de laatste jaren helaas nog weinig verbeterd is aan de inclusie en participatie van mensen met ernstige psychische problematiek. Eenzaamheid komt in deze groep veel voor en daarmee ontbreekt dan ook een gevoel van maatschappelijke verbondenheid. Het is aan ons allemaal – de maatschappij, de samenleving – om stappen te zetten om deze verbinding tot stand te brengen.” – aldus het panel Psychisch Gezien team
Eenzaamheid en geen betaald werk
Panelleden geven een veel lager cijfer aan hun leven dan de algemene bevolking; een 6,4 tegenover een 7,5. Vier op de tien panelleden voelt zich al langere tijd eenzaam. Zeven op de tien panelleden heeft behoefte aan ondersteuning bij het aangaan en onderhouden van sociale contacten. Hoewel veertig procent van de leden aan vrijwilligerswerk doet, is er voor betaald werk nog een flinke achterstand op de algemene bevolking; 20 procent tegenover 75 procent. Dit en meer uitkomsten van het panel laten zien dat in de kwaliteit van leven en de maatschappelijke participatie van mensen met ernstige psychische problemen nog veel te winnen valt.
Veel onbegrip en stigmatisering
Een kwart van de panelleden geeft aan onvoldoende of geen professionele zorg te krijgen. Dit komt onder meer door het ontbreken van voldoende en passend zorgaanbod, wachtlijsten en het ervaren van onbegrip over de hulpvraag. Daarnaast ervaart een groot deel van mensen met ernstige psychische aandoeningen discriminatie vanwege hun psychische kwetsbaarheid.
Mensenrechten bij psychische problemen
Nederland heeft in 2016 het VN-verdrag betreffende de rechten van personen met een handicap officieel bekrachtigd. Het verdrag is opgesteld om bestaande mensenrechten beter te beschermen voor mensen met een verstandelijke, lichamelijke of psychische beperking. Het gaat om situaties waarin deze mensen vaak nog een achterstand hebben, zoals het recht op gelijke behandeling, autonomie en participatie. Het is belangrijk dat voor mensen met ernstige psychische problemen op onderwerpen zoals zorg en hulp, destigmatisering, betaald werk en kwaliteit van leven concreet opgepakt worden op alle niveaus in de samenleving. Van landelijke en regionale overheid, zorgaanbieders, welzijnswerk tot aan werkgevers en onderwijs. In het rapport Ggz uit de Knel van het Trimbos-instituut wordt een breder perspectief gegeven op mentale gezondheid en psychisch lijden en worden oplossingsrichtingen gegeven voor een transformatie van de ggz.
Laat je stem horen via het panel Psychisch Gezien
Om regionaal meer inzicht te krijgen hoe de kwaliteit van leven en maatschappelijke ondersteuning wordt ervaren van mensen met ernstige psychische problemen zijn nieuwe leden welkom om hun stem te laten horen via het panel Psychisch Gezien.
Dit bericht is eerder gepubliceerd op www.trimbos.nl
