Skip to: Vroege psychose

Kenniscentrum Phrenos website

Vroege psychose

Onder een vroege psychose verstaan we de periode tijdens de eerste psychose en de periode van de vijf jaren na de eerste psychose (Veling et al., 2012)

Zorg voor vroege psychose is belangrijk

Goede zorg voor mensen met een vroege psychose kan ervoor zorgen dat symptomen afnemen en voorkomen dat zij terugvallen of overgaan naar een chronisch klachtenpatroon. Ook is deze zorg belangrijk omdat een vroege psychose zich vaak voordoet in de jaren van adolescentie en vroege volwassenheid (McGorry, 2011). Dat is een cruciale periode voor de ontwikkeling van identiteit, onafhankelijkheid, het aangaan van relaties en het maken van keuzes in opleiding en werk.

Resultaten van behandeling

Vroeger werd een psychose gezien als een onomkeerbaar proces (Kraepelin, 1919), maar tegenwoordig is men veel optimistischer over het herstel van vroege psychoses (Deegan, 1988; Harding et al, 1987; Harrow, Grossman, Jobe & Herbener, 2005; Ridgway, 2001; Salzer, Brusilovasky & Townley, 2018).

Uit diverse beloopstudies komt een heel gevarieerd beeld van psychose naar voren. Psychose wordt tegenwoordig gezien als een breed spectrum aan uitingen, variërend van heel lichte klachten, tot een eenmalige psychotische episode, waarna de symptomen geheel verdwijnen, meerdere psychoses met tussendoor symptomatisch herstel of een situatie waarin sprake is van ernstige klachten en beperkingen.

Op basis van dit meer optimistische beeld ontstond het idee dat de periode tot de eerste twee à drie jaar na de eerste psychose de kritieke periode voor herstel van psychotische stoornissen is (Birchwood, Todd & Jackson, 1998). In die periode is de grootste winst in verbetering op alle levensgebieden te halen. Dit wordt bevestigd door verschillende studies die aantonen dat het snel behandelen van een psychose en het limiteren van de duur tussen de eerste psychose en behandeling leiden tot sneller herstel, betere behandelrespons en meer verbetering van symptomen, kwaliteit van leven en maatschappelijk functioneren (Albert et al., 2017; Dama et al., 2019; Marshall, Lewis, Lockwood, Drake, Jones & Croudace, 2005).

Vroegtijdige behandeling van een psychose is dus van essentieel belang en laat hoopvolle resultaten zien. Grootschalige meta-analyses van Bird et al.(2010) en Corell et al.(2018) laten zien dat gespecialiseerde behandeling voor mensen met een eerste psychose leidt tot een verbeterd herstel, minder terugval en verbetering in symptomen en maatschappelijk functioneren. Een meta-analyse naar behandeling van preventieve interventies voor mensen met een verhoogd risico op het ontwikkelen van een psychose laat nog geen consistente positieve resultaten zien (Davies et al., 2018).

Back To Top