Een overzicht van de parallelsessies op het IPS congres op 22 mei 2025. Lees het verslag van het IPS-congres.
1. Drempels overwinnen naar en in een IPS-traject – Thomas Pruijsen (projectmedewerker MIND)
Individuele plaatsing en steun blijkt allang een evidence-based methode te zijn om met een psychische aandoening aan betaald werk te helpen. Maar hoe is dit vanuit het clientperspectief? Wat als je klantmanager bij de gemeente of het UWV een tegengesteld advies heeft? Wat als je zelf wel wilt, maar een naaste van je het niet ziet zitten? Thomas Pruijsen (MIND) ging samen met iemand die een IPS-traject heeft doorlopen in gesprek over drempels voor de cliënt voor en in een IPS-traject.
2. Sterk in Werkkaarten, totstandkoming en toepassing – Thijs Dijkman (Teamleider IPS-jobcoaches) en Claire Barneveld (IPS-jobcoach) Cordaan
Onderzoek ‘Samen werken werkt’ (2024). Wat helpt bij het verkrijgen en behouden van betaald werk voor jongvolwassenen met een licht verstandelijke beperking en psychische problemen. Een van de producten die dit onderzoek heeft opgeleverd is een set ‘Sterk in Werkkaarten’. Een hele handige tool om met kandidaten uit te zoeken “Wat heb je nodig om je baan met plezier te behouden?”
De set Sterk in Werk kaarten helpt jongvolwassenen met een LVB en psychische problemen, in het bepalen wat voor hén van belang is om een betaalde baan te vinden en te behouden. De Sterk in Werkkaarten bestaan uit 60 kaartjes die verdeeld zijn in 5 categorieën. De kandidaat kiest een aantal kaarten die het beste aansluiten bij hun wensen en behoeften. Met deze uitspraak gaat de kandidaat in gesprek met de jobcoach/begeleider. Het selecteren van de kaarten en hierover met elkaar in gesprek gaan werd tijdens de workshop geoefend. Uit de nabespreking bleek dat de kaarten goed bruikbaar zijn in de praktijk zowel individueel als in een groep. Voor wie belangstelling heeft om de kaarten te bestellen. ipsjobcoaching@cordaan.nl
3. Creatief coaching – Marielle Vrielink (IPS-trajectbegeleider Jeugd, GGZ NHN)
Kennismaking met de methode ‘Creatieve loopbaanplanning’ van Alien Verhoef waarin intuïtie en creativiteit worden aangeboord om in je zoektocht werk of opleiding te vinden dat echt bij je past. Door deze methode toe te passen in een IPS-traject kan je kandidaat via visualisaties, meditatie verrassende creatieve oefeningen ontdekken waar je enthousiast van wordt en om anders om te gaan met belemmerende gedachten en obstakels die je van huis hebt meegekregen of daarna zijn ontstaan. Deelnemers deden ook een interactieve oefening.
4. Brede samenwerking GGZ, gemeente en UWV – Nynke van Angeren (trajectbegeleider, Gemeente Amersfoort) en William Levering (IPS-trajectbegeleider, Kwintes)
In deze sessie oefenden de deelnemers een multidisciplinair overleg rondom een casus. Door verschillende perspectieven vanuit diverse samenwerkingspartners te belichten, krijgt de casuseigenaar nieuwe inzichten en mogelijkheden voor aanpak. De deelnemers leerden praktische tips toepassen om een multidisciplinair overleg effectief te faciliteren.
5. PLACES: Is IPS toepasbaar voor werkzoekenden met/na kanker? Eerste inzichten uit de praktijk – Fenna van Ommen (onderzoeker, Amsterdam UMC) en Barbara Glazemaker (PLACES trajectbegeleider)
Voor veel mensen is werk niet alleen een bron van inkomsten, maar biedt het ook structuur, sociale contacten en een gevoel van zingeving. Dat geldt misschien nog wel meer voor mensen na een diagnose van kanker. Vaak willen deze mensen graag terugkeren naar werk, maar dat lukt lang niet altijd. Ongeveer 34% verliest zijn of haar baan als gevolg van de diagnose kanker. Amsterdam UMC is daarom een onderzoek gestart om Individuele Plaatsing en Steun (IPS) op maat te maken voor werkzoekenden na kanker (het PLACES-project). Deze ondersteuning bevat belangrijke principes van IPS, zoals “first place, then train” en langdurige en op maat gemaakte begeleiding van dezelfde IPS-coach tijdens het zoeken, starten en behouden van betaald werk. Tijdens de sessie bespraken we o.a. verschillen tussen de EPA doelgroep en werkzoekenden na kanker, vanuit het perspectief van betrokken IPS-coaches. Ook werden eerste inzichten over de toepasbaarheid van IPS bij deze nieuwe doelgroep gedeeld.
6. WRAP en IPS – Dienke Boertien (stafmedewerker herstelondersteuning en ervaringsdeskundigheid en ALF trainer, Kenniscentrum Phrenos) en Dick Pomp (ALF trainer)
WRAP is een instrument om doormiddel van peer-support het welbevinden te onderzoeken en ondersteunen. Het thema werk heeft vaak een grote invloed op het welbevinden. Werk hebben geeft vaak bevrediging maar brengt ook altijd spanningen met zich mee. Niet voor niets is het aantal burnout-klachten zo hoog. Ook geen werk hebben, bijvoorbeeld omdat er sprake is van afstand tot de reguliere arbeidsmarktmarkt, discriminatie en stigmatisering van psychische problemen samen met de grote maatschappelijke status die met werk is verbonden, beïnvloedt het persoonlijke welbevinden. Onderzoek laat zien dat het open verkennen van welbevinden d.m.v. WRAP leidt tot meer zelfinzicht in wat helpt en wat hindert. Mensen kunnen vaak beter opkomen voor wat zij belangrijk vinden, kunnen daarvoor de juist steun organiseren, herkennen eerder wanneer het minder goed met hen gaat en wat helpt om dan te doen. Deelname aan een WRAP-training kan naast het vinden en behouden van werk dmv IPS helpen om zicht te krijgen en houden op de manier waarop werk bij kan dragen aan een goed leven. In deze workshop maakten deelnemers kennis met de achtergrond en inhoud van WRAP, ervaarden zij de werkwijze van peer-support en kregen zij inzicht in hoe WRAP voor mensen in een IPS-traject bij kan dragen aan persoonlijk herstel en de rol van werk daarbij.
7. Van koude acquisitie naar warm contact: het werkgeversperspectief – Victorine Vermeulen en Gerco Ziermans (IPS-trajectbegeleiders en jobcoach, GGz Centraal)
Tijdens deze interactieve workshop gingen deelnemers met elkaar in gesprek over hun ervaringen met acquisitie, waarbij bleek dat gebrek aan tijd en stigma’s de grootste belemmeringen vormen om te acquireren. Een rollenspel met een kritische werkgever liet zien hoe belangrijk het is om goed voorbereid te zijn en in te spelen op twijfels, bijvoorbeeld door een vangnetregeling te benoemen. De werkgever bleek uiteindelijk welwillend zodra duidelijk werd wat de toegevoegde waarde van de cliënt was. Een waardevolle les uit de workshop was dat het vragen naar een regeling door werkgevers geen teken van misbruik is, maar van het benutten van beschikbare kansen. De workshop benadrukte het belang van een doordachte, op de werkgever afgestemde strategie en het actief onderhouden van contact.
8. Een psychische aandoening: vertel ik het wel of niet? – Anita Hubner (psycholoog, ervaringsdeskundige en internationaal spreker over het openheidsdilemma)
Twijfel je of je open moet zijn over je psychische aandoening? In deze interactieve sessie leerden de deelnemers in drie stappen hoe je een bewuste keuze maakt: vertel je het, aan wie en hoe? Anita Hubner is psycholoog en ervaringsdeskundige. Door haar eigen ervaring met stigma rondom haar bipolaire stoornis weet ze als geen ander hoe moeilijk de vraag ‘Wel of niet vertellen?’ kan zijn. Ze heeft zelf afwijzing ervaren bij werkgevers en in haar privéleven, maar ontdekte ook hoe ze – door openheid op de juiste manier in te zetten – wél die baan kon krijgen of een fijne relatie kon opbouwen. Deze inzichten bundelde ze in haar zelfhulpboek ‘Vertel ik het wel of niet? Omgaan met het stigma op psychische aandoeningen’ (uitgeverij Boom). Daarnaast geeft ze lezingen en workshops aan hulpverleners over hoe zij hun cliënten bij dit dilemma kunnen ondersteunen. Tijdens deze bijeenkomst deelde Anita haar ervaringen en praktische inzichten.
9. Niet-aangeboren hersenletsel (NAH): een nieuwe doelgroep voor IPS? – Diane Bulsink (medior onderzoeker Hogeschool Windesheim) en dr. Judith van Velzen (senior onderzoeker, Heliomare en Amsterdam UMC)
In Nederland is voor het eerst onderzoek gedaan naar de toepassing van IPS bij mensen met NAH. In de workshop werden de uitkomsten van dit onderzoek gedeeld en werd er verder nagedacht over eventuele bredere toepassing van IPS bij mensen met NAH.
10. Solliciteren met Virtual Reality – Ellen Rooseboom-Schinkel (IPS-trajectbegeleider Lister), IPS-kandidaat, Sofie Leffelaar (projectleider Lister Digitaal) en Edward Bosma (Simulation Crew)
Deze workshop ging over hoe Virtual Reality (VR) kan worden ingezet en verder ontwikkeld binnen IPS-programma’s om werkzoekenden in hun traject te ondersteunen. Een IPS-kandidaat deelde zijn/haar ervaringen met het gebruik van VR ter voorbereiding op sollicitatiegesprekken. Tijdens de sessie kreeg een deelnemer uit het publiek de kans om een sollicitatiegesprek te voeren met behulp van de VR-module. De rest van de deelnemers konden dit live volgen via een scherm, zodat iedereen kon ervaren hoe deze innovatieve tool in de praktijk werkt.
11. “Domeinoverstijgende samenwerking” – hoe we als GGZ en W&I effectief samenwerken bij arbeids(re-)integratie. Een casus uit Noordoost Brabant – Yvonne Noteboom (onderzoeker, Amsterdam UMC)
Bij de uitvoering van arbeids(re-)integratie voor mensen met een psychische kwetsbaarheid worden mensen vaak ondersteund vanuit twee domeinen. De organisatie van deze ondersteuning is hierdoor echter gefragmenteerd. In Noordoost Brabant worden naast IPS andere arbeids(re-)integratietrajecten aangeboden voor mensen met een psychische kwetsbaarheid waarbij het sociale domein en de GGZ geïntegreerd samenwerken. Deze samenwerking is een initiatief van de GGZ aanbieder Reinier van Arkel en de organisaties WSD en Weener XL. Professional(s) van deze organisaties deelden hun ervaringen. Deelnemers van de sessie kregen tips om de samenwerking in de eigen werkomgeving te verbeteren.
12. Verbreden van je vakmanschap: Een gecombineerde inzet van IPS en IRB – Carina Vegter (GGZ-agoog en IPS-trajectbegeleider, Optimaal Leven GGZ Hoogeveen) en Alice Goulding (GGZ-agoog en IPS reviewer, Zelfstandig Jobcoach IPS/IRB)
In deze workshop verkenden deelnemers de mogelijkheden van het combineren van IPS met IRB, waarbij bleek dat nog weinig aanwezigen ervaring hadden met IRB. IRB kent vier fasen – verkennen, kiezen, verkrijgen en behouden – en kan binnen IPS-trajecten ingezet worden om te vertragen, te verdiepen en obstakels te verhelderen. Met behulp van de IRB-toolbox werkten deelnemers in groepjes aan een persoonlijk profiel rond het thema ‘werk’, ondersteund door interesse-, waarde- en eigenschapkaarten. De tools werden als waardevol ervaren om het gesprek te verdiepen en de werkrelatie met de cliënt te versterken. Een belangrijk inzicht was het verschil in tempo: waar IPS snel richting plaatsing werkt, biedt IRB juist ruimte om breder en rustiger de wensen en mogelijkheden van de cliënt te onderzoeken.
13. Bemiddelings- en Jobcoachcafé: Peersupport voor cliënten in een IPS-traject – Suus Nuberg (trajectbegeleider) en Milou Lapien (trajectbegeleider), WIJ 3.0
Tijdens deze bijeenkomst nam WIJ 3.0 de deelnemers mee in de wereld van peer support voor IPS-cliënten. Cliënten in de peer support groep durven meer te delen over hun werk en uitdagingen, omdat ze zich gezien, gehoord en gesteund voelen door anderen die hetzelfde doormaken. Contact met gelijkgestemden geeft zelfvertrouwen, kan schaamte wegnemen en openheid stimuleren. In het eerste deel werd gedeeld hoe WIJ 3.0 een peer supportgroep hebben opgezet, wat dit heeft betekend voor de cliënten en hoe het de trajectbegeleiders heeft versterkt. In het tweede deel gingen de deelnemers zelf aan de slag.
14. Inclusief Werkgeven met de 34 Oplossingen van UWV – Marlies Ottink (adviseur Werkgeversdiensten Inclusie, UWV)
Hoe kunnen we werkgevers helpen om werk toegankelijker te maken voor IPS-kandidaten? In deze interactieve sessie maakten IPS-trajectbegeleiders kennis met de 34 oplossingen van UWV, waarmee werkgevers personeelstekorten kunnen aanpakken én werk kunnen aanpassen voor mensen met een psychische kwetsbaarheid. Een van deze oplossingen is Bedrijfsadvies Inclusieve Arbeidsorganisatie (BIA), een methode die helpt om taken en functies zo in te richten dat mensen met vanuit een IPS-traject beter kunnen instromen en duurzaam kunnen blijven werken.
Terug naar Programma IPS-congres (22 mei 2025)
