Veel mensen kampen met psychische problemen, maar weten niet of zij er verstandig aan doen hierover open te zijn op hun werk of bij solliciteren. Openheid kan positief werken (begrip, werkaanpassingen) maar zeker ook negatief (stigmatisering, discriminatie). Of openheid goed of slecht uitpakt hangt af van veel factoren, waarbij vooral de wijze van communiceren belangrijk is, blijkt uit nieuw onderzoek van dr. Evelien Brouwers en collega’s (Tranzo, Tilburg University).

In het onderzoek werden vijf groepen die met dit dilemma te maken hebben geïnterviewd: werkgevers, HR managers, mensen met psychische problemen, ervaringsdeskundigen en re-integratieprofessionals, zoals job coaches en bedrijfsartsen.

Wijze van communiceren essentieel

De wijze van communiceren over psychische problemen heeft effect op het vinden en behouden van werk. Dat is een belangrijke bevinding, want hierdoor kunnen mensen zelf invloed hebben op de uitkomst. Vijf aspecten vergroten een goede uitkomst van openheid in de werkomgeving:
(1) een juiste timing (bij voorkeur niet tijdens sollicitatie);
(2) selectieve openheid (niet iedereen, wel aan diegene die je vertrouwt);
(3) zorgvuldig overwogen inhoud van de boodschap;
(4) stijl van communiceren (met respect voor werkgever);
(5) een goede voorbereiding.
Meer aandacht voor de wijze van communiceren kan de duurzame inzetbaarheid van mensen met psychische problemen naar verwachting sterk vergroten.

Geen invloed, niets zeggen

De bevraagde groepen waren het erover eens dat wanneer psychische problemen geen invloed hebben op de werkzaamheden, werknemers of werkzoekenden beter niet open kunnen zijn.
Vanuit hun eigen perspectief bezien is men eigenlijk wel voor openheid, maar ieder vanuit een ander belang. Bijvoorbeeld, mensen met psychische problemen zijn liever eerlijk maar HR managers prefereren openheid zodat men de betreffende sollicitant eventueel kan afwijzen.

Samenwerking

Het unieke onderzoek werd uitgevoerd binnen de Academische Werkplaats Arbeid en Gezondheid van Tranzo en Tilburg University’s Network on Health and Labor (Nethlab) i.s.m. ‘Samen Sterk zonder Stigma’ en de Universiteit van Maastricht. Binnen Tranzo werken drie promovendi aan onderzoek rond deze thematiek.

Het onderzoek getiteld To disclose or not to disclose mental health issues in the work environment is gepubliceerd in Journal of Occupational Rehabilitation (auteurs: Brouwers E.P.M., Joosen M.C.W., Van Zelst C. & Van Weeghel J., 2019). https://doi.org/10.1007/s10926-019-09848-z