In dit themanummer met 9 artikelen worden de verschillende resultaten van de nationale antistigma campagnes Time to Change in Engeland (2008-2015), Opening Minds in Canada (vanaf 2009) en Hjärnkoll in Zweden (2010-2014) besproken. Vijf bijdragen gaan over Engeland, twee over Canada en één over Zweden. In alle drie de programma’s is gebruik gemaakt van het in contact brengen met personen met een psychisch probleem, óf via direct contact (face to face), óf via indirect contact met video’s. Het Zweedse en het Engelse programma hebben gebruik gemaakt van zowel massamediale sociale martketing campagnes als van lokale initiatieven gericht op specifieke doelgroepen. In Canada is begonnen met initiatieven gericht op specifieke doelgroepen die worden opgeschaald naar nationaal niveau. Uit de evaluaties komt naar voren dat zowel de programma’s die op de hele bevolking als de programma’s die op specifieke doelgroepen zijn gericht op het nationale niveau effectief kunnen zijn. Uit de verschillende onderzoeken blijkt dat mannen en vrouwen verschillend reageren op de antistigma campagnes. Er wordt gesuggereerd gender-specifieke benaderingen van stigma vermindering te ontwikkelen. De positieve veranderingen in de houding van het publiek hebben vooral te maken met een vermindering van de ervaren discriminatie door mensen met wie de personen met een psychische stoornis een informele band hebben (vrienden, familie e.d.). Dit staat in contrast met gerapporteerde ervaringen van discriminatie in de somatische gezondheidszorg, bij uitkeringsinstanties en bij huisvestingsbureaus. Er zijn veranderingen op organisatorisch niveau noodzakelijk.
Uit de Engelse surveys kwam naar voren dat de ervaren discriminatie tussen 2008 en 2014 significant was verminderd. De deelnemers hebben duidelijk aangegeven dat discriminatie een negatieve impact heeft op hun geestelijke gezondheid. Tussen 2009 en 2015 zijn in het kader van de Time To Change campagne verbeteringen gemeten op de gebieden publieke kennis, publieke houding en sociale afstand. In Canada is de antistigma campagne waarbij middelbare scholieren in contact komen met leeftijdsgenoten met psychische problemen veelbelovend. De Zweedse Hjärnkoll-campagne heeft bijgedragen tot een toename van de mental health literacy d.i. kennis en opvattingen over psychische stoornissen die bijdragen aan hun herkenning, management en preventie.
Henderson C, Hamilton S, Corker E, Osumili B, Rhydderch D, Hansson L et al (2016). Lessons from the results of three national antistigma programmes. Acta Psychiatr Scand. 134 Suppl 446, 3-79 [Themanummer met 9 artikelen].