De herstelbeweging markeert een paradigmaverschuiving in de conceptualisering van personen met een ernstige psychische aandoening (EPA). Anthony (1993) noemde herstel ‘een persoonlijke en uniek proces om een bevredigend en hoopvol leven te leiden, zelfs met de beperkingen van de stoornis’. In 2005 noemde de SAMSHA de essentiële elementen van herstel: zelf richting geven, empowerment, holistisch, niet-lineair, gebaseerd op kracht, steun van peers, respect, verantwoordelijkheid en hoop. In 2008 waren er vier onderwerpen in verband met herstel waarover nog verwarring bestond en meer onderzoek moest komen: 1. De definitie van herstel; 2. De ontwikkeling van betrouwbare meetinstrumenten van herstel; 3. Mate waarin herstel wordt bereikt; 4. De effectiviteit van op herstel gerichte hulpverlening. In deze Amerikaanse review wordt samengevat wat er sinds 2008 op genoemde onderwerpen is gebeurd. In de literatuur wordt duidelijk onderscheid gemaakt tussen herstel als een subjectief proces en herstel als een objectieve uitkomst. Symptoomreductie is de primaire focus van herstel als objectieve uitkomst, o.a. gemeten met de Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS). Objectieve verbeteringen in psychosociaal functioneren kunnen o.a. worden gemeten met de Global Assessment of Functioning (GAF). Kern van herstel als subjectief proces is sociale verbondenheid, hoop voor de toekomst, zichzelf sterk genoeg voelen om eigen beslissingen te kunnen nemen. Dit wordt o.a. door de Recovery Assessment Scale (RAS) in beeld gebracht. Uit de studies komt naar voren dat gemiddeld 51% van de EPA symptoomreductie meemaakt en 25% gaat psychosociaal beter functioneren. Sommige onderzoekers pogen objectief en subjectief herstel te integreren. Beide benaderingen hebben gemeenschappelijk: 1. EPA moeten een besluit nemen over de betekenis van de uitdagingen die ze tegenkomen in het herstelproces. 2. In het herstelproces zijn er veel bedreigingen bij het betekenis geven aan de ervaringen, zowel bij EPA als bij hulpverleners.
Leonhardt BL, Huling K, Hamm JA, Roe D, Hasson-Ohayon I, McLeod HJ, Lysaker PH. (2017). Recovery and serious mental illness: a review of current clinical and research paradigms and future directions. Expert Rev Neurother. Nov;17(11):1117-1130.