Mensen met een psychotische stoornis hebben vaak ernstige beperkingen in het neurocognitieve domein. Deze beperkingen hebben veel invloed op het onafhankelijk functioneren in de samenleving. Cognitieve Remediatie Training of Therapie (CRT) is in de afgelopen 15 jaar ontwikkeld om de neurocognitieve vaardigheden en vermogens te verbeteren met als ultiem doel het algehele functioneren te verbeteren. In deze expert review worden meta-analyses en andere studies besproken over de verschillende benaderingen van CRT en de effectiviteit daarvan. Uit onderzoek komt naar voren dat neurocognitieve variabelen een sterkere voorspeller zijn voor het algemene functioneren bij mensen met een psychotische stoornis dan positieve en negatieve symptomen. CRT omvat een breed scala van behandelingen, maar is gebaseerd op drie principes: training, monitoren van de strategie, generaliseren c.q. toepassen in het dagelijks leven. Uit verschillende meta-analyses bleek het effect van CRT op de algemene neurocognitie d=0.41, met de grootste effecten op het verbale werkgeheugen en de sociale cognitie. Bij de CRT-technieken kan onderscheid gemaakt worden tussen therapeutisch doel en behandelmodaliteit. De therapeutische doelen kunnen zijn: perceptuele vaardigheden, executieve vaardigheden, niet-specifieke CRT en gepersonaliseerde CRT. Bij de behandelmodaliteiten kan gedacht worden aan CRT aangeboden als aparte computertraining of als onderdeel van een psychotherapeutisch traject, waarbij ook gebruik wordt gemaakt van motivationele- en instructietechnieken gebaseerd op de leertheorie. De sterkste effecten op het dagelijkse functioneren worden gemeten in programma’s waarbij CRT gecombineerd wordt met intensieve therapeutische betrokkenheid of andere vormen van psychiatrische rehabilitatie (effecten kunnen oplopen tot d=0.80). CRT is werkzaam en effectief en zou als een best practice zoveel mogelijk moeten worden ingezet in de behandeling van mensen met schizofrenie.
Best MW, Bowie CR. (2017). A review of cognitive remediation approaches for schizophrenia: from top-down to bottom-up, brain training to psychotherapy. Expert Rev Neurother. 2017 Jul;17(7):713-723.