In de afgelopen jaren is er een nieuwe visie ontwikkeld op herstel, behandeling en participatie van mensen die langdurig in zorg zijn. In het rapport Over de brug werd deze visie, en wat daarvoor nodig is om die te realiseren, vol in de schijnwerpers gezet. De inhoud wordt breed gedeeld en in verschillende regio’s in de praktijk gebracht. Ook zijn er landelijk vele vernieuwende initiatieven genomen. Denk aan De Nieuwe GGZ, Herstel voor Iedereen, Beschermd thuis, de beweging van ervaringsdeskundigen, Innovatieprogramma RIBW, Redesigning Psychiatry en Netwerkpsychiatrie, om er enkele te noemen. Bovenal zijn de herstelverhalen van mensen zelf een rijke inspiratiebron voor gewenste en noodzakelijke veranderingen, zowel in de ggz als breder in de samenleving. Innovaties in de samenwerking op het grensvlak van ggz en sociaal domein stemmen hoopvol en laten zien hoe het anders kan. Dat geldt ook voor herstelacademies en zelfregiecentra, waarin zelfhulp en ervaringskennis de belangrijkste pijlers zijn. En hoewel hierin nog veel te wensen over blijft, zijn er bedden afgebouwd en worden ambulante vormen van behandeling en wijkgerichte zorgnetwerken opgebouwd.
Maar we zijn er nog lang niet. Ervaringen van cliënten en andere direct betrokkenen leren dat er nog te weinig is veranderd. Dat is ook zichtbaar in de landelijke cijfers, die geen verbetering laten zien in psychische gezondheid, kwaliteit van leven, eenzaamheid sociale uitsluiting en arbeidsparticipatie. En nog steeds sluiten zorgonderdelen vaak niet goed op elkaar aan, hebben cliënten en hun naasten nog te weinig regie over hun leven en zorg, en moet de samenwerking tussen ggz en sociaal domein een stuk beter. Lees de uitgebreide evaluatie van de realisatie van de ambitie van Over de Brug (2014) halverwege de looptijd (2019).
Uitvoeringsagenda en veranderstrategie
Het gevoel van urgentie over deze kwesties is de laatste tijd sterk toegenomen, zowel bij cliënten en hun naasten als bij professionele hulpverleners. Maar ook bij gemeenten, rijksoverheid, ggz-instellingen, maatschappelijke opvang, huisartsen en beroeps- en belangenorganisaties. Een brede coalitie van personen en partijen gaat aan de slag met een uitvoeringsagenda voor de komende jaren. Het concept van deze agenda is te vinden in de thematische uitvoeringsagenda. Een Oproep deel te nemen aan de Samen over de Brug beweging en een bijbehorende veranderstrategie is op de eerste bijeenkomst van Samen Over de brug in maart door de vijf dragende partijen voor gelegd aan een breed publiek van netwerkpartners en wordt nu verder uitgewerkt.